اقتصاد پر سر و صدای سوسک سرگین غلتان!

فرارو- استعمارگران بریتانیایی که در سال ۱۷۸۸ میلادی گاو‌ها را به استرالیا بردند خیلی زود با یک مشکل بدبو مواجه شدند: سوسک‌های سرگین غلتان که به تدریج ظاهر شدند و به جایی نیمی رفتند. در عوض، آن سوسک‌ها روز به روز بزرگ‌تر می‌شدند با این وجود، مزایای سوسک‌ها آشکار شد. ممکن است مدفوع احشام و سایر نشخوار کنندگان برای ما نامطبوع به نظر برسند، اما برای سوسک‌های سرگین غلتان یک منبع غذایی غنی محسوب می‌شوند. سوسک‌های سرگین غلتان از سرگین (مدفوع) حیوانات برای تغذیه فرزندان شان استفاده می‌کنند. آن‌ها مدفوع را زیر زمین و البته نزدیک به سطح دفن کرده و بر روی آن تخم می‌گذارند. در خلال این این روند نه تنها مدفوع سایر حیوانات بازیافت می‌شود بلکه در عین حال کود لازم برای حاصلخیزی خاک نیز به آن افزوده می‌شود.

به گزارش فرارو به نقل از اکونومیست، از منظر اکوسیستمی حشرات این خانواده نقش بسیار مهم و ضروری‌ای در حفظ تعادل زیستی دارند. از تجزیه و تحلیل مواد آلی در خاک گرفته تا تغذیه گیاهان از طریق ایجاد کود طبیعی آن حشرات بخشی غیر قابل انکار از اکوسیستم‌های طبیعی را تشکیل می‌دهند. خلاص شدن از شر مدفوع و اجساد و لاشه حیوانات از جمله کار‌های تخریبی مهمی است که سوسک سرگین غلتان انجام می‌دهد.

بنابراین، در صورت نبود آن سوسک‌ها انواع عوامل بیماری زا که بین حیوانات و انسان‌ها منتقل می‌شوند. سوسک‌های سرگین غلتان از پا‌های قوی جلویی شان برای حفر شبکه‌های تونلی در نزدیکی مدفوع استفاده می‌کنند. پا‌های آن‌ها ظاهری دندانه شکل دارد که به آن موجودات کمک می‌کند تا خاک را در زمان حفاری پس بزنند. با این وجود، نکته جالب اینجاست که سوسک‌های سرگین غلتان بوی مدفوع تازه را از فاصله دور احساس می‌کنند. اگر در طبیعت به مدفوع نشخوارکنندگان برخورد کرده باشید متوجه شده اید که در اطراف آن اغلب سوسک‌هایی حضور دارند در جهات مختلف پرواز می‌کنند و  همان سوسک‌های سرگین غلتان هستند که از فاصله دور بوی غذای شان را استشمام کرده و به سمت آن کشیده شده اند.

سوسک‌های سرگین غلتان اروپایی از دهه ۱۹۶۰ میلادی به این سو صنعت گاوداری استرالیا را متحول کرده اند. نمادین‌ترین اقدامی که سوسک‌های سرگین غلتان انجام می‌دهند آن است که مواد دفع شده را به شکل توپ دراورده و آن را می‌غلتانند و سپس در زیر زمین دفن می‌کنند و مجموعه دیگری از سوسک‌ها  زیر مدفوع تونل می‌زنند و بدون آن که دیده شوند آن را جمع می‌کنند. برخی از گونه‌ها که به نام سوسک‌های سرگین مقیم شهرت دارند به جای آن که انرژی خود را صرف ساختن توپ‌های گرد کنند یا تونل‌های عمیق حفاری نمایند روی خود مدفوع تونل می‌سازند و از آن به عنوان یک منبع غذایی مناسب برای لارو‌های شان استفاده می‌کنند. تمام این فعالیت‌ها می‌تواند ارزش اقتصادی برای دامداران فراهم کنند هرچند مدت زمان مدیدی مشخص نبوده که میزان این مزیت چه مقدار است. اخیرا تیمی از بوم شناسان در دانشگاه بتون کوکمن در فلوریدا در مقاله‌ای تازه چاپ شده در نشریه Basic and Applied Ecology سعی کرده اند رقم دقیق ارزش اقتصادی آن سوسک‌ها را برای دامداران محاسبه کنند.

آنان مطالعه‌ای را بر روی مدفوع گاو در دو مزرعه و یک پارک ایالتی در جنوب مرکزی فلوریدا کار انجام دادند و متوجه شدند که مدفوع گاو‌ها با وجود سوسک‌های سرگین به طور میانگین در هر روز به میزان ۱۰.۷ گرم ناپدید می‌شوند. در مقابل، زمانی که آن سوسک‌ها وجود نداشتند میزان از بین رفتن مدفوع به مقدار ۳.۷ گرم در روز بود.

این نابرابری پیامد‌هایی دارد. نتایج مطالعات نشان داده که گاو‌ها از تغذیه در منطقه‌ای تا شش برابر بزرگ‌تر از ردپای سوک سرگین غلتان خودداری می‌ورزند. در وهله نخست بوی بد مسئول عدم تغذیه گاو‌ها می‌باشد. با این وجود، هنگامی که بو کاهش می‌یابد مواد مغذی موجود در مدفوع باعث می‌شود علف‌ها به سرعت بالغ شده و برای گاو به منظور تغذیه ناخوشایند باشند. با گذشت زمان این امر می‌تواند منجر به بلا استفاده شدن بخش‌های وسیعی از چراگاه‌ها شود و در نهایت بر روی سرعت پروار شدن گاو تاثیر منفی بگذارد.

تیم پژوهشی در دانشگاه بتون کوکمن دریافت که سوسک‌های سرگین غلتان با این اثرات منفی مقابله می‌کنند. محاسبات آنان نشان داد که کسب اطمینان از حضور سالم آن سوسک‌ها در تمام مزارع فلوریدا درآمد کل آن ایالت را بیش از یک میلیون دلار در سال افزایش می‌دهد.

این رقم ممکن است به ویژه در مقایسه با صد‌ها میلیون دلاری که تصور می‌شود حشرات گرده افشان هر ساله باعث افزایش درآمدزایی می‌شوند کوچک به نظر برسد، اما در واقع نباید آن سوسک‌ها را دست کم گرفت. تیم پژوهشی مذکور اشاره کرده اند که سوسک‌های سرگین غلتان گسترش انگل‌ها را در جمعیت گاو مختل می‌کنند. هم چنین، آن سوسک‌ها به چرخه مواد مغذی در خاک کمک کرده و با دور نگه داشتن مدفوع از جوی‌ها کیفیت آب را بهبود می‌بخشند. مطالعات انجام شده در سایر نقاط جهان نشان می‌دهند که مجموع مزایایی که سوسک‌ها برای دامداران به ارمغان می‌آورند ارزشی ده‌ها میلیونی دارد.

ارزش واقعی این حشرات بسیار فراتر از افزایش تولید گوشت گاو است. سوسک‌های سرگین غلتان  در نبردی تکاملی با قارچ‌ها برای دسترسی به غذای مورد علاقه شان گرفتار شده اند. برای کسب دست برتر و عاری از قارچ سرگین سوسک‌های سرگین غلتان با استفاده از براق خود درصدد اصلاح سرگین بر می‌آیند. “ماریو فاویلا” در انستیتو اکولوژی در خالاپا در مکزیک برای درک نحوه عملکرد این معجون باکتری‌های روده را از سه گونه سوسک سرگین غلتان جمع آوری کرده و آن میکروب‌ها را در ازمایشگاه تحت کشت قرار داد. او با همکاری تیمی از پژوهشگران باکتری‌های روده سوسک را در معرض نه سویه از قارچ‌های بیماری زا قرار داد که مشکلاتی جدی را در صنعت دامپروری ایجاد می‌کنند. آن تیم در گزارش خود اشاره کردند که میکروب‌های موجود در دو گونه از سوسک‌های سرگین غلتان در ممانعت از رشد هفت سویه از قارچ‌ها بسیار موثر بودند. مهم‌تر از همه آن که نتایج نشان دادند میکروب‌های گونه سوم به نام  Onthophagus batesi رشد هر سویه از قارچ‌های مورد استفاده را به طور قابل توجهی کاهش داده بودند.