علم به دنیای رویاها راه پیدا کرد؛ حالا کنترل رویاها ممکن است

دانشمندان نشان داده‌اند که کنترل یک ماشین مجازی و روشن کردن یک کتری واقعی از درون یک خواب هوشیار امکان‌پذیر است. اگر رویای خواب‌های هوشیار به واقعیت تبدیل شود، این دنیا ممکن است زودتر از آنچه تصور می‌کنیم به حقیقت بپیوندد.

محققان در حال توسعه تکنیک‌هایی هستند که می‌توانند تعداد بیشتری از افراد را قادر به تجربه خواب‌های هوشیار کند – حالتی از هوشیاری که فرد در آن می‌داند که خواب می‌بیند و می‌تواند افکار و احساسات خود را در حین خواب تشخیص دهد – و محتوای این خواب‌ها را به زندگی بیداری خود انتقال دهد. آنها در ماه‌های اخیر نشان داده‌اند که انتقال ریتم موسیقی خواب، روشن کردن یک کتری واقعی و کنترل یک ماشین مجازی روی صفحه کامپیوتر از داخل یک خواب هوشیار امکان‌پذیر است.

مایکل رادوگا، بنیانگذار و مدیرعامل شرکت تحقیقات خواب REMspace در ردوود سیتی، کالیفرنیا که رهبری این مطالعات را بر عهده داشت، گفت: «دیر یا زود روش‌ها یا ابزارهایی وجود خواهند داشت که به هر کسی اجازه می‌دهند به راحتی یا نسبتا آسان خواب‌های هوشیار را تجربه کند، ما در جستجوی راه‌هایی برای اتصال این دو جهان به یکدیگر هستیم.» او افزود: حتی برای افرادی که فکر نمی‌کنند باهوش هستند، ناخودآگاه آنها بسیار بزرگ است و ما امیدواریم بتوانیم تمام این اطلاعات را به واقعیت منتقل کنیم. اگرچه همه نمی‌توانند این کار را انجام دهند، اما تقریباً نیمی از جمعیت حداقل یک بار در طول زندگی خود خواب هوشیار را تجربه کرده‌اند و حدود یک پنجم آنها ماهانه یک بار یا بیشتر این خواب‌ها را تجربه می‌کنند.

گروهی بین‌المللی از محققان چند سال پیش در مجله Current Biology مقاله‌ای منتشر کردند که نشان می‌داد می‌توان از افراد سوال پرسید، چه به صورت صوتی و چه با استفاده از کد مورس با استفاده از چراغ‌های چشمک‌زن، در حالی که آنها در خواب هوشیار هستند – از جمله محاسبات ریاضی پایه – و از خواب‌بینندگان بخواهید با استفاده از حرکات چشم یا انقباض عضلات صورت برای انتقال پاسخ‌های بله/خیر یا عددی پاسخ دهند.

رادوگا و همکارانش از آن زمان تاکنون در حال گسترش این تکنیک‌ها برای گسترش ارتباط بین خواب‌بینندگان و دنیای بیداری هستند. آنها سال گذشته نشان دادند که می‌توان ریتم‌های موسیقی را از خواب‌های هوشیار با آموزش دادن به مردم برای انقباض عضلات بازو در زمان با یک قطعه موسیقی در هنگام بیداری و سپس استفاده از همان تکنیک برای انتقال همان ریتم موسیقی در هنگام خواب هوشیار، ارتباط برقرار کرد.

اگرچه عضلات در طول خواب REM که بیشتر خواب در آن اتفاق می‌افتد تا حد زیادی فلج هستند، اما همچنان میکرو انقباضات تولید می‌کنند که می‌توان آنها را از طریق سنسورهای الکتریکی روی پوست تشخیص داد. قدم بعدی استفاده از این روش برای انتقال ترکیب‌های موسیقی منحصر به فرد از خواب‌های هوشیار خواهد بود.

رادوگا گفت که این مطالعه الهام گرفته از خوابی است که او در نوجوانی تجربه کرده بود که در آن گروه راک آلمانی رامشتاین را در حال اجرای یک قطعه موسیقی تماشا می‌کرد. او گفت: این بهترین آهنگ تاریخ بود. من موسیقیدان نیستم، اما چیزی که مغز من و احتمالاً مغزهای دیگر قادر به خلق موسیقی بهتر از آنچه مردم در واقعیت خلق می‌کنند است.

در مطالعه اخیر دیگری، او و همکارانش تکانه‌های الکتریکی از دست و عضلات صورت یک خواب‌بین را به دستوراتی برای یک بلندگو هوشمند تبدیل کردند که امکان روشن کردن یک لامپ، کتری برقی و رادیو واقعی را از داخل خواب او فراهم می‌کرد و امکان انجام کارهای صبحگاهی را در حین خواب نشان می‌داد.

در مطالعه دیگری، فعالیت عضلات دوسر و ساعد و ران خواب‌بین‌ها به یک ماشین مجازی متصل شد که آنها با انقباض عضلات خود در هنگام بیداری یاد گرفتند رانندگی کنند. سپس، پس از تأیید ضبط‌های مغز از خواب REM، فلاش‌های نور برای علامت دادن به خواب‌بینندگان برای نیاز به چرخش برای جلوگیری از موانع استفاده شد و آنها توانستند با استفاده از همان انقباضات عضلانی پاسخ دهند. این تکنیک در نهایت می‌تواند برای انتقال اطلاعات مکانی در مورد دنیای خواب استفاده شود.

رادوگا گفت: من نشان می‌دهم که اتصال این دو قلمرو امکان‌پذیر است. اینها مراحل کوچکی هستند، اما در 10 یا 20 سال آینده، مردم می‌توانند کارهای مربوط به کار یا زندگی شخصی خود را قبل از بیدار شدن انجام دهند. محققان دیگر در مورد سودمندی حرکت یک ماشین مجازی یا روشن کردن یک کتری در هنگام خواب سوال کردند، اما گفتند توانایی برقراری ارتباط با محتوای خواب با استفاده از چندین گروه عضلانی مختلف با انقباضات با مدت زمان متفاوت ممکن است پیچیدگی اطلاعاتی را که می‌تواند از خواب‌ها منتقل شود گسترش دهد.

دکتر کریستوفر اپل از دانشگاه اسنابروک آلمان که نویسنده مشترک مقاله Current Biology است، گفت: «هنگامی که بتوانیم در دو جهت ارتباط برقرار کنیم، تحقیقات روی خواب می‌تواند پیشرفت کند، زیرا می‌توانیم از افراد سوال‌های بعدی بپرسیم؛ شاید ارائه کارهای شناختی دشوارتر برای درک بهتر تفاوت مغز بیدار با مغز خواب‌آلود.» او گفت: «در حال حاضر ما باید به گزارش‌های خواب [پس از بیدار شدن افراد] اعتماد کنیم که ممکن است تحریف شده باشد.»

اما پیترز، دانشجوی دکترای دانشگاه برن در سوئیس که در حال تحقیق در مورد راه‌های افزایش فرکانس خواب‌های هوشیار است، معتقد است که آنها می‌توانند روزی برای کمک به بهبودی فیزیکی بیماران سکته مغزی یا بهبود عملکرد ورزشی استفاده شوند. شواهدی از آزمایشگاه او و سایرین وجود دارد که نشان می‌دهد تمرین حرکات فیزیکی مانند پرتاب دارت یا پرتاب سکه در حین خواب هوشیار می‌تواند عملکرد زندگی واقعی را بهبود بخشد.

با این حال، ممکن است یک مشکل وجود داشته باشد: پیترز گفت: «اگرچه نقطه فروش [خواب‌های هوشیار] این است که شما کنترل همه چیز را در دست دارید تا بتوانید هر کاری که می‌خواهید انجام دهید، مشکل این است که شما کنترل همه چیز را در دست دارید.» او گفت: «فرض کنید می‌خواهید اسکی آلپاین تمرین کنید: می‌توانید شیب و آب و هوا را بسازید، اما می‌توانید از کوه پایین بیایید و سپس در فضا فرود بیایید.»

خواب هوشیار حتی برای افراد باتجربه نیز القای آن دشوار است و کاربرد آن را محدود می‌کند. پیترز گفت: «در حال حاضر، ما هنوز در تلاشیم تا راه‌هایی برای هوشیار کردن [بیشتر] افراد پیدا کنیم. قدم بعدی پیدا کردن راه‌هایی برای تمرین بهتر کنترل خواب است. ممکن است راه‌هایی برای شروع برداشت از پتانسیل خلاقانه مغز خواب‌آلود وجود داشته باشد. لورا روکلیسر از دانشگاه سوانسی در حال بررسی این موضوع است که آیا آموزش نوشتن خلاق و شعر به خواب‌های هوشیار می‌تواند کیفیت نوشتن آنها را بهبود بخشد یا خیر.

او قبلاً شواهدی جمع‌آوری کرده است که نشان می‌دهد چنین افرادی ممکن است مستعد خواب هوشیار باشند. مطالعات قبلی نشان داده‌اند که حدود 45 درصد از جمعیت را می‌توان برای خواب هوشیار آموزش داد، اما تاکنون 83 درصد از 29 نویسنده‌ای که روکلیسر با آنها کار کرده است پس از هشت هفته آموزش حداقل یک بار چنین خوابی را تجربه کرده‌اند. برای برداشت ایده‌ها از این خواب‌ها، روکلیسر نویسندگان را تشویق می‌کند که هنگام خوابیدن یک هدف مرتبط با کار برای خود تعیین کنند، مانند یافتن ایده داستان جدید یا ملاقات با یکی از شخصیت‌های من در خواب.

در یک مطالعه منتشر نشده اخیر، او از داوران مستقل خواست تا داستان‌های کوتاهی را که توسط نویسندگان قبل و بعد از آموزش خواب تولید شده بود، امتیازدهی کنند. در طیف وسیعی از معیارها، از محتوای احساسی گرفته تا نمادگرایی، تنظیمات، شخصیت و طرح، او گفت: «به نظر می‌رسد همه اینها پس از آموزش بهبود یافته‌اند.»

روکلیسر معتقد است گروه‌های دیگر نیز می‌توانند از این نوع رویکرد بهره‌مند شوند: «مطالعات زیادی به بررسی این موضوع پرداخته‌اند که چگونه جنبه‌های مختلف خواب می‌تواند با ایجاد ایده‌های اصلی‌تر یا حل مسئله به خلاقیت کمک کند و این را می‌توان در همه جا از هنر تا علم و تجارت اعمال کرد.

او می‌گوید: «من فکر می‌کنم بزرگترین مزیت اصالت است. در دنیای امروز ایده‌های تولید شده توسط هوش مصنوعی، که بیشتر داستان‌ها از یک نوع هستند و غیره، با نگاه کردن به رویاهای خود – و به ویژه هوشیار شدن در رویاهای خود – می‌توانید ایده‌های اصیل‌تری پیدا کنید.»

روش‌های مختلفی برای کمک به مردم برای دیدن خواب‌های هوشیار طراحی شده است و محققان در حال توسعه روش‌های جدیدتری هستند. دفترچه خاطرات خواب: هر صبح به محض بیدار شدن، هر چیزی را که درباره خواب‌های خود به خاطر می‌آورید بنویسید یا از دستگاه ضبط صدا برای انجام همین کار استفاده کنید. انجام این کار می‌تواند به شما کمک کند با خواب‌های خود آشنا شوید و به شما امکان می‌دهد هنگام خواب بیشتر از آن‌ها آگاه شوید.