اختصاص یک جایزه به چهار انیمیشن در یک جشنواره ملی همچون فیلم فجر نشان‌دهنده کم‌توجهی به این بخش است. در اغلب جشنواره‌های معتبر جهانی، جوایز ویژه‌ای برای بهترین فیلم انیمیشن، بهترین فیلمنامه، بهترین کارگردانی و بهترین جلوه‌های بصری در نظر گرفته می‌شود.
به گزارش خبرنگار خبرگزاری آنا، چهل و سومین جشنواره فیلم فجر از امروز کار خود را با نمایش ۳۷ فیلم در بخش مسابقه سودای سیمرغ آغاز خواهد کرد.چهار فیلم ازاین ۳۷ اثر در قالب انیمیشن هستند تا جشنواره امسال همچون سال گذشته حداقل از حیث تعداد دوره نسبتاً پررونقی را شاهد باشد.
«افسانه سپهر» به کارگردانی عماد و مهرداد محرابی، «پسر دلفینی۲» ساخته محمدامین همدانی، «زال و رودابه» به کارگردانی محمدعلی سجادی و «ژولیت و شاه» ساخته اشکان رهگذر انیمیشن‌هایی هستندد که با موضوعات مختلف حماسی، کمدی، موزیکل و ماجراجویانه ساخته شده و در این دوره از جشنواره حضور دارند.
انیمیشن؛هنر صنعتی معتبر و جهانی که هنوز جدی گرفته نمی‌شود
انیمیشن در جهان امروز نه‌تنها یک صنعت مهم سینمایی، بلکه یک ابزار فرهنگی، هنری و اقتصادی بسیار قدرتمند محسوب می‌شود. کشور‌های پیشرو در عرصه انیمیشن، مانند آمریکا، ژاپن و فرانسه، با درک اهمیت این حوزه، سیاست‌گذاری‌های کلانی برای حمایت از تولید و اکران آثار انیمیشنی اتخاذ کرده‌اند. با این حال، در ایران همچنان شاهد نگاه حاشیه‌ای به این بخش از سینما هستیم و این بی‌توجهی در سیاست‌گذاری‌های کلان و حتی جشنواره فیلم فجر به‌وضوح دیده می‌شود.
انیمیشن در سینمای جهان از جایگاهی ویژه برخوردار است. شرکت‌هایی مانند «والت دیزنی»، «پیکسار»، «دریم‌ورکس» و استودیو‌های بزرگی در ژاپن و اروپا، توانسته‌اند با سرمایه‌گذاری هدفمند و برنامه‌ریزی بلندمدت، این صنعت را به یکی از سودآورترین شاخه‌های سینما تبدیل کنند. در کشور‌هایی مانند ژاپن، انیمیشن (یا گونه بومی شده آن یعنی انیمه) بخشی جدایی‌ناپذیر از فرهنگ و هنر محسوب می‌شود و دولت نیز با حمایت‌های گسترده، شرایط را برای رشد این صنعت فراهم کرده است.
در آمریکا، فیلم‌های انیمیشن سالانه میلیارد‌ها دلار درآمد ایجاد می‌کنند و بسیاری از آنها در جوایز سینمایی معتبر مانند اسکار و گلدن گلوب موردتوجه قرار می‌گیرند. این در حالی است که در ایران، با وجود رشد کیفی تولیدات انیمیشنی، همچنان شاهد نبود حمایت‌های کافی از سوی نهاد‌های فرهنگی و سینمایی هستیم.
چالش‌های سیاست‌گذاری در حوزه انیمیشن ایران
یکی از مهم‌ترین چالش‌هایی که صنعت انیمیشن در ایران با آن روبه‌رو است، نبود سیاست‌گذاری جامع و حمایت‌های مناسب است. برخلاف فیلم‌های زنده (Live-Action)، تولید انیمیشن نیازمند زمان، هزینه و نیروی انسانی متخصص بیشتری است. بااین‌حال، نه‌تنها بودجه‌های حمایتی خاصی برای تولیدات انیمیشنی در نظر گرفته نمی‌شود، بلکه در جشنواره‌های داخلی مانند جشنواره فیلم فجر نیز به این حوزه توجهی جدی صورت نمی‌گیرد. به‌عنوان نمونه، در جشنواره امسال چهار انیمیشن حضور دارند، اما تنها یک جایزه برای آنها در نظر گرفته شده است. این موضوع نشان‌دهنده نگاه سطحی و حاشیه‌ای به این حوزه است.
چرا سیاست‌گذاری کلان برای انیمیشن ضروری است؟
۱. حمایت مالی و سرمایه‌گذاری: تولید انیمیشن نیازمند بودجه‌های کلان است. کشور‌های موفق در این حوزه از طریق حمایت‌های دولتی و خصوصی، امکان توسعه انیمیشن‌های باکیفیت را فراهم کرده‌اند. در ایران نیز نیاز به سیاست‌هایی داریم که تولیدکنندگان را به سرمایه‌گذاری در این صنعت ترغیب کند.
۲. توسعه بازار داخلی و بین‌المللی: انیمیشن ایرانی ظرفیت بالایی برای ورود به بازار‌های جهانی دارد. نمونه‌های قبلی نشان داده‌اند که انیمیشن ایرانی می‌تواند در عرصه بین‌المللی موردتوجه قرار گیرد. اما نبود حمایت‌های دولتی و ضعف در پخش بین‌المللی مانع رشد این حوزه شده است.
۳. افزایش جوایز و فرصت‌های رقابتی: در جشنواره فیلم فجر و سایر جشنواره‌های داخلی، انیمیشن‌ها باید جایگاه مستقل‌تری داشته باشند. اختصاص یک جایزه به چهار انیمیشن در یک جشنواره ملی نشان‌دهنده کم‌توجهی به این بخش است. درحالی‌که در جشنواره‌های معتبر جهانی، جوایز ویژه‌ای برای بهترین فیلم انیمیشن، بهترین فیلمنامه، بهترین کارگردانی و بهترین جلوه‌های بصری در نظر گرفته می‌شود.
۴. ایجاد بستر‌های آموزشی و نیروی متخصص: یکی از مشکلات عمده تولید انیمیشن در ایران، کمبود نیروی انسانی متخصص است. بسیاری از استعداد‌های ایرانی به دلیل نبود بستر‌های آموزشی مناسب، به خارج از کشور مهاجرت می‌کنند. ایجاد دانشگاه‌ها و دوره‌های تخصصی برای پرورش انیماتور‌ها و متخصصان فنی این حوزه یک ضرورت جدی است.
۵. حمایت از اکران انیمیشن در سینماها: در بسیاری از کشورها، فیلم‌های انیمیشنی بخش مهمی از اکران سالانه را تشکیل می‌دهند، اما در ایران معمولاً فرصت کمی به انیمیشن‌ها داده می‌شود. درنتیجه، تولیدکنندگان ریسک نمی‌کنند و بسیاری از آثار در مراحل اولیه تولید متوقف می‌شوند. سیاست‌های حمایتی برای افزایش سهم انیمیشن در اکران سینماها می‌تواند به رشد این صنعت کمک کند.
انیمیشن دیگر صرفاً یک رسانه کودکانه نیست، بلکه صنعتی پیشرو با تأثیرات عمیق فرهنگی، اقتصادی و اجتماعی است. بی‌توجهی به این حوزه و عدم سیاست‌گذاری صحیح، باعث عقب‌ماندگی سینمای ایران در رقابت جهانی خواهد شد. همان‌طور که موسی نیل را شکافت و مسیر جدیدی گشود، سیاست‌گذاران فرهنگی نیز باید مسیری نو برای انیمیشن ایران باز کنند. اختصاص جوایز بیشتر در جشنواره‌ها، حمایت مالی، آموزش نیروی متخصص و توسعه بازار‌های داخلی و بین‌المللی، از جمله گام‌هایی است که باید برای ارتقای جایگاه انیمیشن در سینمای ایران برداشته شود. اگر این تغییر نگرش صورت نگیرد، نه‌تنها فرصت‌های رشد از بین خواهد رفت، بلکه انیمیشن ایران در آینده‌ای نه‌چندان دور به صنعتی حاشیه‌ای و کم‌رنگ تبدیل خواهد شد.
source