اثر نوسانات دلار بر ارزش ریالی بازار سهام/ بازگشت به گذشته یا بهبود واقعی؟

الیاس کردی کارشناس بازار سرمایه، در گفتگو با بورس نیوز سال ۱۴۰۳ را سالی پرتنش برای بازار سهام توصیف کرد و با اشاره به تحولات داخلی و منطقه‌ای از جمله ترورهای مهم در خاورمیانه و تغییرات سیاسی در ایران، بر تأثیر مستقیم این رویدادها بر بازار سهام تأکید کرد. وی همچنین به اثرات سیاست‌های پولی و افزایش نرخ بهره، خروج نقدینگی از بورس به سمت بازارهای موازی مانند طلا و همچنین خصوصی‌سازی صنعت خودروسازی اشاره کرد و پیش‌بینی کرد که در صورت استمرار تحولات مثبت اقتصادی، بازار سهام می‌تواند روند بهتری را تجربه کند.

پیام الیاس کردی کارشناس بازار سرمایه، در گفتگو با بورس نیوز سال ۱۴۰۳ را سالی پرتنش برای بازار سهام توصیف کرد و اظهار داشت که تحولات متعددی در این سال رخ داد که هر یک می‌توانست به‌تنهایی تأثیر قابل‌توجهی بر بازار‌های مالی بگذارد. وی با اشاره به دو ترور پیاپی در منطقه، یعنی ترور اسماعیل هنیه در تهران و متعاقب آن ترور سید حسن نصرالله، تأکید کرد که این رویداد‌ها به‌قدری تأثیرگذار بودند که می‌توانستند کلیت شرایط خاورمیانه را دگرگون کنند.

الیاس کردی با بیان اینکه بازار‌های مالی جهان به تحولات سیاسی و امنیتی واکنش شدیدی نشان می‌دهند، تصریح کرد که در تمامی کشورها، ازجمله ایالات متحده، وقوع حوادث بزرگ مانند حملات تروریستی می‌تواند سال‌ها بر روند بازار‌های مالی تأثیر بگذارد. وی در این راستا به حملات ۱۱ سپتامبر اشاره کرد و گفت که رویداد‌های سال ۱۴۰۳ در ایران نیز از تنش‌های مشابهی برخوردار بود که تأثیر مستقیمی بر بازار سهام گذاشت.

تأثیر تغییرات داخلی و خارجی بر بازار سرمایه ایران

این کارشناس بازار سرمایه همچنین به تغییرات داخلی در ایران اشاره کرد و گفت که در کنار مسائل منطقه‌ای، تحولات داخلی ازجمله پایان دولت قبلی، آغاز ریاست جمهوری مسعود پزشکیان، فشار‌های بین‌المللی، تغییرات در سیاست‌های اقتصادی و روی کار آمدن مجدد دونالد ترامپ در آمریکا، همگی بر بازار سرمایه ایران تأثیرگذار بودند. به گفته وی، هر یک از این اتفاقات به‌تنهایی می‌توانستند تغییرات عمده‌ای در بازار ایجاد کنند، اما وقوع آنها در بازه‌ای کوتاه‌مدت باعث افزایش نااطمینانی و نوسانات شدید شد.

رشد قیمت دلار؛ عاملی برای بهبود بازار سهام به‌طور ریالی

الیاس کردی در ادامه افزود که بازار سهام ایران، باوجود این حجم از تحولات، توانست تا حدودی خود را بازیابی کند. وی خاطرنشان کرد که رشد قیمت دلار عاملی بود که باعث شد ارزش ریالی بازار بهبود یابد، اما از منظر ارزش دلاری، این رشد چندان قابل‌توجه نبوده و بازار تنها به جایگاه قبلی خود بازگشته است. با این حال، وی معتقد است که بازار سرمایه با وجود تمام این چالش‌ها، توانسته شرایط خود را تا حدی تثبیت کند و نسبت به گذشته وضعیت بهتری داشته باشد.

ارتباط نرخ بهره با بازار سرمایه و تأثیرات منفی بر روند بازار

پیام الیاس کردی به تحلیل رابطه سیاست‌های پولی و نرخ بهره با بازار سرمایه پرداخت. وی تاکید کرد که همواره افزایش نرخ بهره، تأثیر منفی بر بازار سهام داشته است و این روند طبیعی است که در گذشته هم شاهد آن بوده‌ایم. به عنوان مثال، در سال ۱۳۹۹ زمانی که نرخ بهره از زیر ۱۰ درصد به بیش از ۱۹ درصد افزایش یافت، بازار سهام با کاهش شدید مواجه شد و این امر نشان‌دهنده رابطه مستقیم نرخ بهره با روند بازار سرمایه است.

این کارشناس بازار سرمایه معتقد است که بسیاری از تحلیلگران اقتصادی بر این باورند که افزایش نرخ بهره می‌تواند تورم را کنترل کند، اما از دیدگاه او، این دیدگاه در عمل نمی‌تواند همزمان با حمایت از بازار سهام به نتیجه مطلوب برسد. او در ادامه افزود که با توجه به تفکراتی که برخی از مسئولان وزارت اقتصاد دارند، پیش‌بینی می‌شود که در صورت افزایش نرخ بهره، بازار سهام تحت فشار قرار گیرد و احتمالاً با کاهش ارزش مواجه شود.

خروج نقدینگی از بورس و گرایش به صندوق‌های طلا

الیاس کردی همچنین اشاره کرد که در شرایط کنونی، نرخ بهره در ایران تحت تأثیر فاکتور‌های مختلفی مانند نرخ اخزا و روند بین‌بانکی قرار دارد و در بسیاری از موارد، تغییرات نرخ بهره می‌تواند اثرات ملموسی بر بازار سرمایه بگذارد. او پیش‌بینی کرد که در صورت افزایش نرخ بهره در بازار بین‌بانکی، نرخ‌های اوراق بدهی دولتی (اخزا) نیز افزایش خواهد یافت و این امر تأثیر منفی بر روند بازار سهام خواهد داشت.

به گفته این کارشناس، این وضعیت در حالی رخ می‌دهد که بسیاری از سرمایه‌گذاران همچنان به دنبال پیدا کردن راه‌حل‌هایی برای سرمایه‌گذاری در شرایطی هستند که نرخ بهره و تورم در حال تغییر است، اما او باور دارد که این تغییرات تا زمانی که سیاست‌های پولی و مالی هماهنگ نباشد، نمی‌تواند بازار سهام را از فشار‌های احتمالی نجات دهد.

نگرانی‌ها از اتفاقات گذشته؛ تأثیرات منفی سال ۱۳۹۹

الیاس کردی به مسأله خروج نقدینگی از بورس و حرکت آن به سمت صندوق‌های طلا پرداخت و اظهار داشت که هرچند صندوق‌های طلا جزو ابزار‌های سرمایه‌گذاری در بازار سهام به حساب می‌آیند، اما در شرایط کنونی، این تمایل به سمت طلا طبیعی به نظر می‌رسد. او بر این باور است که اعتماد به بازار سرمایه به سادگی و در یک شب ایجاد نمی‌شود، بلکه باید زمان لازم برای بازسازی آن فراهم گردد.

وی افزود که هنوز هم اثرات منفی سال ۱۳۹۹ در بازار سهام محسوس است و به نظر می‌رسد که برخی از سرمایه‌گذاران به دنبال اتفاقات تلخ آن سال از بازار سهام فراری شده‌اند. به گفته او، برای بازگشت این افراد به بازار، شرایط بازار باید چند سال به طور مستمر مثبت و باثبات باشد تا اعتماد از دست رفته دوباره احیا شود.

وضعیت بازار‌های موازی و تأثیر آنها بر بازار سهام

الیاس کردی همچنین به اتفاقات مهمی مانند روز ۱۷ اردیبهشت سال ۱۳۹۹ اشاره کرد و گفت که چنین رویداد‌هایی موجب افزایش نگرانی سرمایه‌گذاران شده و این نگرانی‌ها باعث شده تا بسیاری از مردم از بازار سهام دور شوند. از دیدگاه او، در چنین شرایطی، مردم به سمت بازار‌هایی با درآمد ثابت و دارایی‌هایی مانند طلا تمایل پیدا می‌کنند چرا که این ابزار‌ها نسبت به بازار سهام از ثبات بیشتری برخوردارند.

این کارشناس بازار سرمایه در نهایت تصریح کرد که با توجه به این واقعیت‌ها، می‌توان به کسانی که هنوز به بازار سهام بازنگشته‌اند حق داد، زیرا تجربه تلخ گذشته باعث شده تا اعتماد آنها به بازار کاهش یابد. او همچنین اشاره کرد که در نهایت وقتی سرمایه‌گذاران متوجه بازدهی‌های مثبت بازار سهام شوند، به احتمال زیاد دوباره به این بازار روی خواهند آورد، همانطور که خود او و برخی دیگر از سرمایه‌گذاران که بازدهی مثبت را تجربه کرده‌اند، همچنان در این بازار باقی مانده‌اند.

وی توضیح داد: بازاری که جذابیت ایجاد کند و به‌ویژه در شرایطی که بازار سهام جذابیتی نداشته باشد، به‌طور طبیعی نقدینگی از بازار سهام خارج شده و به سمت آن بازار خواهد رفت. این موضوع را چیزی عجیب و غریب نمی‌داند و تأکید کرد که این تغییرات در بازار کاملاً طبیعی است. به گفته او، بانک مرکزی در حال اجرای سیاست‌های پیش‌فروش سکه است، که هرچند در دو یا سه دوره قبلی شکست خورده، اما همچنان ادامه دارد.

خصوصی‌سازی خودرو و اصلاحات اقتصادی

الیاس کردی همچنین به بازار‌های موازی با بازار سهام اشاره کرد و گفت که بازار خودرو، به‌ویژه در بخش‌های داخلی، چینی و وارداتی، در حال حاضر بازدهی جذابی ندارد و هیچ‌یک از این بازار‌ها در مقایسه با بازار سهام جذابیت زیادی ایجاد نکرده‌اند. به‌علاوه، بازار املاک نیز با رکود تورمی روبه‌رو است و در حال حاضر قدرت خرید برای ورود به این بازار وجود ندارد. در همین حال، بازار طلا به‌عنوان یکی از بازاری‌های جذاب، توانسته است از بازار سهام پیشی بگیرد.

این کارشناس بازار سرمایه افزود که بازار رمزارز نیز به دلیل تأثیرات افرادی مانند ایلان ماسک و دونالد ترامپ دستخوش تغییرات زیادی است. او معتقد است که هیچ‌یک از این بازار‌ها تقابلی با بازار سهام ندارند و تنها در صورتی که بازار سهام جذابیت داشته باشد، می‌تواند عقب‌ماندگی‌های خود را جبران کند. در غیر این صورت، اگر بازار سهام جذاب نباشد، عقب می‌افتد و این امر چیزی غیر طبیعی نیست.

تأثیر تحولات اقتصادی و سیاسی بر بازار سرمایه

الیاس کردی تأکید کرد که نباید بیش از حد به این تغییرات در بازار‌های موازی توجه کرد و این موضوع‌ها را باید جزو ویژگی‌های طبیعی بازار سرمایه در نظر گرفت. این کارشناس بازار سرمایه به تأثیر تحولات اقتصادی و سیاسی بر بازار سرمایه پرداخت و عنوان کرد: که برخلاف برخی دیدگاه‌ها که تحولات اقتصادی و سیاسی را بی‌تأثیر می‌دانند، واقعیت این است که چنین تحولات و تنش‌هایی بر بازار تأثیرگذار هستند. به نظر او، بازار تا زمانی که فضای تنش‌زا، درگیری‌ها یا تهدیدات ژئوپولیتیک وجود داشته باشد، تحت تأثیر این مسائل قرار خواهد گرفت. این مسائل اقتصادی، اجتماعی و سیاسی به طور مستقیم بر روند بازار تأثیر می‌گذارند و باید این واقعیت را پذیرفت.

در ادامه، این کارشناس به تحولات مهم سال ۱۴۰۳ اشاره کرد و خصوصی‌سازی خودرو را به عنوان یکی از مهم‌ترین اتفاقات اقتصادی این سال مطرح کرد. او توضیح داد که واگذاری‌های این سال، به‌ویژه در زمینه صنعت خودروسازی، تحولی بزرگ بود که با مخالفت‌هایی از سوی برخی نمایندگان مجلس روبه‌رو شد. علی‌رغم این مخالفت‌ها، خصوصی‌سازی ایران‌خودرو و واگذاری آن به بخش خصوصی را یک گام مهم و حائز اهمیت در مسیر اصلاحات اقتصادی دانست.

الیاس کردی همچنین بیان کرد که تا زمانی که این روند خصوصی‌سازی ادامه پیدا کند و مدیریت‌های جدید بتوانند تصمیمات دولتی و فرادولتی را کنار بگذارند، ممکن است امیدواری‌ها به بازگشت تعادل به اقتصاد ایران ادامه یابد. اما اگر این روند به سمتی نرود که منجر به تغییرات مثبت در مدیریت و بهره‌وری شود، امید‌ها به ناامیدی تبدیل خواهد شد. او تأکید کرد که باید منتظر ماند و دید که خصوصی‌سازی ایران‌خودرو تا چه اندازه جدی و موفق خواهد بود و آیا مدیریت جدید می‌تواند به‌طور مستقل و بدون وابستگی به تصمیمات دولتی یا فرادولتی، این فرآیند را به جلو ببرد.

در پایان، این کارشناس بازار سرمایه امیدوار بود که تحولات اقتصادی و تصمیمات دولت در این زمینه به نتایج مثبت و پربرکتی منتهی شود و با تغییرات مثبتی در مدیریت و روند خصوصی‌سازی، وضعیت اقتصادی کشور بهبود یابد.

پایان مطلب