کیفیت خودرو و جاده دو رکن اصلی ایمنی

به‌تازگی سردار تیمور حسینی، رئیس پلیس راهور فراجا، با اعلام پایان طرح ترافیکی نوروز ۱۴۰۴ پس از ۲۱ روز، از ثبت بیش از ۵۵۸ میلیون تردد جاده‌ای در بازه زمانی ۲۵ اسفند ۱۴۰۳ تا ۱۵ فروردین ۱۴۰۴ خبر داد و عنوان کرد این آمار نسبت به سال گذشته حدود ۳ درصد افزایش داشته است. سردار حسینی با اشاره به تلاش‌های شبانه‌روزی پلیس راهور و سایر نهاد‌های مسئول، تأکید کرد: در طول ۲۱ روز اجرای طرح، شاهد ۷۳۸ فقره تصادف منجر به فوت بودیم که در مجموع ۸۸۰ نفر از هم‌وطنان جان خود را از دست دادند. همچنین ۱۵,۸۳۳ فقره تصادف جرحی ثبت شد که طی آن ۲۰,۱۰۹ نفر مجروح شدند و ۸,۵۷۲ فقره تصادف خسارتی نیز به وقوع پیوست. مجموع تصادفات درون‌شهری و برون‌شهری در این بازه به ۱,۰۱۶,۳۴۳ مورد رسید. رئیس پلیس راهور به تحلیل دلایل اصلی تصادفات فوتی پرداخت و اعلام کرد: ۴۴ درصد از تصادفات مرگبار به علت عدم توجه به جلو، ۱۵ درصد به دلیل ناتوانی در کنترل وسیله نقلیه و ۱۴ درصد به خاطر تغییر مسیر ناگهانی بوده‌اند. همچنین بیشترین زمان وقوع تصادفات فوتی در بازه ساعت ۱۶ تا ۲۰ ثبت‌شده است. حسینی در بخش دیگری از سخنان خود بر ضرورت ارتقای ایمنی خودرو‌های تولید داخل تأکید کرد و گفت: سال‌هاست درباره ضعف بدنه خودرو‌ها هشدار می‌دهیم. امیدواریم امسال با حمایت دولت، رئیس‌جمهور محترم و وزیر صمت، شاهد افزایش فشار بر خودروسازان داخلی برای ارتقاء کیفیت و ایمنی محصولاتشان باشیم. وی همچنین به برنامه‌ریزی برای راه‌اندازی مرکز تست تصادف (کرش تست) اشاره کرد و افزود: در صورت راه‌اندازی این مرکز، خودرو‌ها پیش از ورود به بازار مورد آزمون‌های ایمنی قرار خواهند گرفت که این اقدام می‌تواند گامی بزرگ در کاهش تلفات جاده‌ای باشد. رئیس پلیس راهور ضمن تأکید بر لزوم همکاری نزدیک‌تر با وزارت راه و شهرسازی، خواستار تجهیز بیشتر جاده‌ها به علائم ترافیکی، نوسازی دوربین‌ها، نصب جداکننده‌های ایمن و اصلاح روکش آسفالت شد و افزود: پلیس راهور نیز متعهد است هم‌راستا با اقدامات، نقاط حادثه‌خیز را شناسایی و نسبت به اصلاح آن‌ها هشدار‌های لازم را ارائه دهد. آگاهان این حوزه نیز این باورند که تصادفات جاده‌ای یکی از بزرگ‌ترین چالش‌های ایمنی در بسیاری از کشورها به شمار می‌رود. درحالی‌که بسیاری از عوامل مختلف می‌توانند در وقوع این حوادث نقش داشته باشند، کیفیت خودروها و وضعیت زیرساخت‌های جاده‌ای ازجمله عوامل حیاتی و اثرگذار هستند. در حقیقت نبود استانداردهای لازم در جاده‌ها و کیفیت پایین خودروها به همراه بی‌توجهی به قوانین رانندگی، باعث افزایش تصادفات و آسیب‌های جانی و مالی می‌شود. بررسی‌ها نشان می‌دهد که بسیاری از جاده‌ها فاقد ویژگی‌های ایمنی لازم مانند علائم روشن، روشنایی کافی، دسترسی مناسب و مسیرهای هموار هستند که این موضوع به‌طور مستقیم بر تصادفات تأثیر می‌گذارد. از طرفی دیگر، کیفیت خودروهای تولیدی نیز هنوز به استانداردهای جهانی نرسیده است و خودروهایی با سیستم‌های ایمنی ناکافی و ساختار ضعیف در جاده‌ها حضور دارند. با توجه به وضعیت فعلی، نیاز به اصلاحات در این بخش‌ها امری ضروری به نظر می‌رسد. بهبود کیفیت خودروها از طریق ارتقاء فناوری‌های ایمنی، استانداردسازی جاده‌ها با توجه به نیازهای واقعی و نظارت دقیق‌تر بر رعایت مقررات رانندگی می‌تواند به کاهش چشمگیر تصادفات جاده‌ای کمک کند. اگرچه برخی اقدامات اولیه در این زمینه آغاز شده است، اما همچنان بسیاری از چالش‌ها بدون پاسخ مانده‌اند و ضروری است که سیاست‌گذاران و نهادهای ذی‌ربط با ارزیابی دقیق‌تر و برنامه‌ریزی‌های عملیاتی، به دنبال کاهش این آمار باشند. در بررسی بیش‌تر این موضوع به گفت‌وگو با حجت‌الاسلام علیرضا سلیمی، عضو هیئت‌رئیسه مجلس شورای اسلامی پرداختیم که در ادامه می‌خوانید. 

حجت‌الاسلام علیرضا سلیمی، عضو هیئت‌رئیسه مجلس مطرح کرد:
لزوم استانداردسازی جاده‌ها و افزایش کیفیت خودروها
حجت‌الاسلام علیرضا سلیمی، نماینده مردم تهران و عضو هیئت‌رئیسه مجلس شورای اسلامی در گفت‌وگو با خبرنگار «رسالت» به تشریح ضرورت افزایش کیفیت خودروها و استانداردسازی جاده‌ها به‌منظور کاهش آمار تصادفات جاده‌ای پرداخت و در این خصوص بیان داشت: بدیهی است که تصادفات جاده‌ای علل مختلفی دارد و بخشی از آن به‌موجب کیفیت خودروها است. متأسفانه کیفیت خودروها پایین است و این روند موجب بروز تصادفات و آمار بالای آن شده است. در این خصوص مجلس شورای اسلامی به‌خوبی تکلیف را مشخص کرده است و قانون واردات خودرو را به تصویب رسانده است. 
وی افزود: مجلس شورای اسلامی همواره درصدد ورود خودروهای باکیفیت و قیمت مناسب بوده است و در همین راستا تعرفه واردات را نیز کاهش داد که متأسفانه اقدام و اهتمام مجلس موردتوجه قرار نگرفت و این اقدام با مشکل مواجه گشت. 
سلیمی با اشاره به عدم استانداردسازی برخی جاده‌ها و نقش آن‌ها در بروز تصادفات تصریح کرد: بدیهی است که کیفیت خودروها در آمار بالای تصادفات جاده‌ای نقش اساسی دارد اما این تمام موضوع نیست. عامل دیگر، جاده‌های کشور است. متأسفانه بسیاری از جاده‌ها استاندارد نیستند و عدم استانداردسازی‌شان موجب شده تا خرابی‌های بسیاری وجود داشته باشد. عضو هیئت‌رئیسه مجلس شورای اسلامی همچنین خاطرنشان کرد: استانداردسازی جاده‌ای بسیار مهم و ضروری است و نمی‌توان این مهم را انکار کرد. عامل دیگر، عدم رعایت قوانین و قواعد موجود است. متأسفانه بسیاری از رانندگان قوانین موجود را به‌هیچ‌عنوان رعایت نمی‌کنند و سهل‌انگاری‌های فراوانی دارند. 
او ادامه داد: بدیهی است که کیفیت خودرو موضوعی جدی است اما در آمار بالای تصادفات جاده‌ای تنها کیفیت خودرو نقش ندارد و عدم استانداردسازی جاده‌ها و سهل‌انگاری‌ فراوان رانندگان همچون عدم رعایت قوانین و مقررات، نبستن کمربند ایمنی و خواب‌آلودگی نیز نقش فراوانی دارند. 
وی یادآور شد: باید بکوشیم تا فرهنگ رانندگی اصلاح گردد و استانداردسازی جاده‌ها توأمان با افزایش کیفیت خودروها عملیاتی گردد. 
حجت‌الاسلام سلیمی بیان داشت: باید برنامه‌ریزی صحیح بداریم تا تبیین گردد سهم هریک از علل‌های مذکور در بروز تصادفات جاده‌ای چقدر است. متأسفانه امروز بخش‌های مختلف نمی‌خواهند میزان سهم خود را در این آسیب جدی را بپذیرند و به دنبال مقصر می‌باشند. بی‌شک فرآیند مقصریابی یکی از مشکلات جدی است که می‌بایست موردتوجه قرارگیرد. 
او همچنین خاطرنشان کرد: در ایام تعطیلات مطلوب است تا پلیس محترم راهنمایی و رانندگی با مشورت راهداری و دیگر بخش‌های متولی میزان سرعت مجاز را کاهش دهند. بی‌شک با کاهش میزان سرعت مجاز، روندی چشم‌گیر در کاهش میزان تصادفات جاده‌ای رقم خواهد خورد. 
وی در پایان این گفت‌وگو بیان داشت: باید فرهنگ‌سازی صحیح سازد و اطلاع‌رسانی دقیق داشت تا با کاهش میزان سرعت مجاز در ایام تعطیلات، میزان تصادفات جاده‌ای کاهش یابد. افزون بر موارد مذکور باید بپذیریم که جان مردم امانت دست مسئولان است و اینکه در کمتر از ۲۰ روز، حدود ۲۰ هزار مجروح به ثبت می‌رسد، عدد بسیار بالایی است و تأثیرات منفی شگرفی را اعمال می‌سازد. متأسفانه در ایامی که گذشت ۸۸۰ نفر از هم‌وطنان جان خود را از دست دادند که عدد چشم‌گیر و خیره‌کننده‌ای است. با توجه به آمار نهایی تصادفات نوروزی باید بپذیریم و سهم یکایک عوامل اثرگذار را مشخص سازیم. چرا در تصادفاتی که به‌موجب اشکال فنی خودرو است، خودروسازان خسارت پرداخت نمی‌کنند؟ یا چنانچه عامل تصادف به‌موجب عدم استانداردسازی جاده است، چرا وزارت راه خسارت لازم را نمی‌پردازد؟همان‌طور که در خصوص خطای انسانی، طرف مقصر از سوی پلیس که ضابط قضایی است مشخص می‌گردد، در سایر عوامل نیز می‌بایست طرف مقصر و میزان خسارت دستگاه‌ها مشخص گردد. درنهایت علاوه بر موارد مذکور ‌ضرورت دارد تا راهداری نیز نقاط حادثه‌‌خیز را اصلاح کند و وضعیت آشفته جاده‌ها را ساماندهی کند.