کافی است نام پیکسار را بشنویم تا دنیایی از خاطرات زنده شود؛ لحظات خنده، اشک و شگفتی. همه ما با انیمیشنهای این استودیو خاطره داریم. اما آیا تا به حال فکر کردهاید پشت این داستانهای ظاهراً جدا، رازی بزرگ نهفته باشد؟ شاید حضور مکرر کامیون Pizza Planet در صحنههای مختلف، تکرار عدد مرموز A113 یا ظاهر شدن ناگهانی شخصیتها در فیلمهای دیگر، چیزی فراتر از شوخیهای سازندگان باشد.
اینجاست که نظریه پیکسار خودنمایی میکند؛ این نظریه میگوید: تمام فیلمهای پیکسار در یک دنیای مشترک جریان دارند و قطعات یک پازل بزرگ هستند که وقتی کنار هم قرار میگیرند، داستانی حماسی درباره سیر تکاملی زندگی، تقابل انسان و فناوری، و سرنوشت نهایی زمین را روایت میکنند.
روایت پنهان در دل انیمیشنها
ماجرا تنها به نشانههای پنهان محدود نمیشود. طبق این نظریه، پیکسار در حال روایت داستانی عظیم است که هزاران سال را در بر میگیرد. محور اصلی این روایت، کشمکشی سهجانبه میان انسانها، حیوانات هوشمند و ماشینها (هوش مصنوعی) است که سرنوشت زمین را شکل میدهد.
جرقه اولیه: جادوی کهن
همه چیز از اسکاتلند قرون وسطی و فیلم Brave آغاز میشود. در این داستان، جادوگری مرموز (که خواهیم دید هویتش چیست) جادویی را به دنیا معرفی میکند که قادر است به حیوانات، خصوصیات انسانی ببخشد. همین جادو زمینهساز تمام اتفاقات بعدی در دنیای پیکسار میشود. دقت کردهاید چرا حیوانات در فیلمهای پیکسار اینقدر باهوش و شبیه انسان هستند؟ پاسخ در همین جادوی باستانی نهفته است.
عصر شکوفایی بشر: تقابل نخستین
پس از دوران قرون وسطی، به دوره معاصر میرسیم – جایی که بیشتر فیلمهای پیکسار مانند The Incredibles، مجموعه Toy Story، Finding Nemo، Ratatouille، Up و Inside Out در آن جریان دارند. در این دوره، سه روند موازی شکل میگیرد:
- نخست، حیوانات هوشمندتر میشوند. موشها در رستورانها آشپزی میکنند (رمی در Ratatouille)، ماهیها سفرهای حماسی را آغاز میکنند (نمو و دوری) و سگها با انسانها حرف میزنند (داگ در Up).
- دوم، نشانههای ظهور هوش مصنوعی آشکار میشود. اسباببازیها در Toy Story زندگی پنهانی خود را دارند و روباتهایی مانند امنیدروید در The Incredibles هوشمندی خطرناکی از خود نشان میدهند.
- سوم، غولهای تجاری مانند شرکت Buy n Large (بیانال) قدرت میگیرند. یادتان است در Up چطور کارل پیرمرد مجبور شد خانهاش را در برابر ساختوسازهای شهری حفظ کند؟ پشت آن پروژههای عمرانی، همین شرکت عظیم قرار داشت.

مسیر تکاملی موجودات نیز یک الگوی مشخص را دنبال میکند: از حیوانات باهوش تا جوامع پیچیدهتر و سرانجام هیولاهای تکاملیافته.
سقوط انسان، عصر ماشینها
اوضاع بشر به کجا میانجامد؟ طبق این نظریه، ماشینها در نهایت کنترل زمین را به دست میگیرند. مجموعه Cars این دوره را به تصویر میکشد – دنیایی که در آن خودروها کاملاً شبیه انسانها زندگی میکنند، بیآنکه حتی یک انسان در صحنه حضور داشته باشد.
فیلم WALL-E سرنوشت نهایی انسانها را آشکار میکند: زمینی آلوده و غیرقابل سکونت، تخلیه جمعیت انسانی به فضا توسط کشتیهای غولپیکر شرکت بیانال، و باقی ماندن روباتهایی مانند وال-ای برای پاکسازی سیاره. کشف یک گیاه کوچک توسط وال-ای، نویدبخش احیای دوباره زمین است.
پس از انسان: تکامل حیرتانگیز
زمین چه سرنوشتی پیدا میکند؟ A Bug’s Life تصویری از دنیای پس از انسان ارائه میدهد – جایی که حشرات جوامع پیچیدهای ساختهاند و بدون دخالت بشر به زندگی ادامه میدهند.
با پرشی به آیندهای بسیار دورتر، به دنیای Monsters University و Monsters Inc. میرسیم. طبق این نظریه، هیولاهای این فیلمها در واقع نسل تکاملیافته همان حیوانات هوشمندی هستند که پس از هزاران سال به گونهای کاملاً جدید تبدیل شدهاند!
این موجودات کشف میکنند که احساسات انسانی – ابتدا فریادها و بعدها خنده کودکان – منبعی قدرتمند از انرژی است. آنها با ابداع فناوری درهای جادویی، قادر میشوند به گذشته سفر کنند و از این انرژی برای تأمین نیازهای جامعه خود بهره ببرند.
حلقه کامل میشود: راز بزرگ جادوگر
و حالا پرده از بزرگترین راز این نظریه برداشته میشود: جادوگر فیلم Brave کیست؟ باورش سخت است اما طبق این نظریه، او کسی نیست جز بو – همان دختر کوچکی که در Monsters Inc. با سالی و مایک دوست شد! پس از بازگشت به دنیای انسانها، بو تمام زندگیاش را صرف یافتن راهی برای بازگشت به دنیای هیولاها و دیدار دوباره با کیتی محبوبش (سالی) کرد.

دفعه بعد که یکی از فیلمهای پیکسار را تماشا میکنید، لحظهای مکث و به جزئیات دقت کنید
او سرانجام کشف کرد که میتواند با استفاده از درها نه تنها در مکان، بلکه در زمان نیز سفر کند. بو به چنان قدرتی دست یافت که به اسکاتلند قرون وسطی رفت و به همان جادوگری تبدیل شد که داستان Brave را آغاز کرد!
به مجسمههای چوبی جادوگر دقت کنید – یکی از آنها به شکل یک هیولای خزدار است که شباهت عجیبی به سالی دارد. علاقه وسواسگونه او به خرسها نیز یادآور ظاهر خرسمانند سالی است. به این ترتیب، بو ناخواسته با جادوی خود، همان دنیایی را آفرید که مشتاقانه میخواست به آن بازگردد!
افسانه یا واقعیت؟
واقعیت این است که استودیو پیکسار تاکنون این نظریه را به طور رسمی تأیید نکرده است. ممکن است بسیاری از این ارتباطات، تصادفی یا صرفاً اشارههای هوشمندانه سازندگان باشد. شاید هم همه اینها نتیجه طبیعی کار یک تیم خلاق است که طی دههها، دغدغهها و ایدههای مشابهی را در آثار مختلف خود کاوش کردهاند.
با این حال، زیبایی نظریه پیکسار در همین است که دریچهای تازه به روی این انیمیشنهای محبوب میگشاید. با این دیدگاه، هر نشانه کوچک به بخشی از یک پازل بزرگتر تبدیل میشود. یک کامیون پیتزا ساده، صرفاً یک شوخی تکراری نیست، بلکه نخی است که پردههای زمان را به هم میدوزد.
نگاهی دوباره به آثار پیکسار
این نظریه ما را تشویق میکند فیلمهای پیکسار را با چشمی تیزبینتر تماشا کنیم. شاید آن بطری آب Life که در Cars دیده میشود، همان برندی باشد که در WALL-E هم حضور دارد. شاید آن درختی که در پسزمینه A Bug’s Life میبینیم، همان درخت قدیمی در Brave باشد.
این نظریه چیزی بیشتر از یک سرگرمی ذهنی است؛ درسی درباره قدرت داستانسرایی و جهانسازی پیکسار که توانسته دنیایی چنین غنی و چندلایه خلق کند که حتی پس از دههها، هنوز رازهای ناگفتهای در آن پنهان است.
شما چه فکر میکنید؟ آیا این نظریه را باور دارید یا آن را صرفاً خیالپردازی جذاب هواداران میدانید؟ کدام بخش از این نظریه برای شما قانعکنندهتر است؟ نظرات خود را با ما در میان بگذارید!
چرا همه تو یوتیوب فارسی باهم دیگه دعوا دارند؟ میزگیم با لیل شایان و ویبهد
source