دارا خسروشاهی کیست؟

فرارو- محمد حسن خلیلی؛ به تازگی ویدئویی از ترامپ منتشر شده است که در آن وی با اشاره به مدیرعامل ایرانی- آمریکایی اوبر به شوخی می‌گوید که وی بایستی مسئول مذاکرات با ایرانی‌ها باشد. 

به گزارش فرارو، «دونالد ترامپ»، رئیس جمهور آمریکا به تازگی در سخنانی که در «میزگرد سرمایه‌گذاری آمریکا» مطرح کرده، در سخنانی به شوخی با اشاره به دارا خسروشاهی، مدیرعامل ایرانی تبار شرکت اوبر می‌گوید او بایستی مسئول مذاکرات باشد؛ چرا که او بهتر است. 

ترامپ در این جلسه می‌گوید: «ما تلاش داریم تا در خصوص کشوری که درباره آن صحبت کردیم، یعنی ایران اقدامی را انجام دهیم.» او سپس خطاب به دارا خسروشاهی، مدیرعامل ایرانی‌تبار اوبر می‌گوید: «من فکر می‌کنم تو بایستی در این باره مذاکره کنی. تو ممکن است بهتر باشی. من دارم فکر می‌کنم که تو را برای این کار بفرستم. چه ایده خوبی خواهد شد؛ این می‌توانست ایده روز باشد. دارا بلند شود و مذاکره کند.» 

ترامپ در ادامه در خصوص ایرانی‌ها گفت: آن‌ها مذاکره‌کنندگان خوبی هستند؛ اما سرسخت هستند. بعضی اوقات می‌توانند خیلی سرسخت باشند و مشکل همینجاست. خب از اونجایی که ما تلاش داریم تا توافق کنیم، در نتیجه مرگ و تخریبی هم وجود نخواهد داشت. ما به آن‌ها این مسأله را گفته‌ایم؛ من به آن‌ها این مسأله را گفته‌ام و به‌زودی خواهیم فهمید. » 

اما همین صحبت‌های ترامپ و شوخی وی با دارا خسروشاهی سبب شد تا بار دیگر نام وی در رسانه‌های خبری مطرح شود. اما او کیست و چه شد که به چهره یک مدیرعامل موفق و مطرح در آمریکا مطرح شود؟ 

خاندان خسروشاهی در پیش از پیروزی انقلاب

دارا خسروشاهی در تاریخ ۲۸ مه ۱۹۶۹ (هفتم خرداد ۱۳۴۸) در خانواده‌ای متمول و ثروتمند در ایران به دنیا آمد. خاندان خسروشاهی که وی در آن خانواده متولد شد، در آن دوران، از خانواده‌های متمول و کارآفرین در ایران پیش از انقلاب بودند؛ به‌طوری که خاندان خسروشاهی‌ها از سال ۱۲۸۰ تا ۱۳۵۸ هجری شمسی مؤسس شرکت سرمایه‌گذاری البرز، مالک گروه صنعتی مینو و کارخانه‌های تولید دارو، تولی‌پرس و چندین کارخانه و تجارت‌خانه در ایران آن دوران بودند. 

«علی خسروشاهی» که مشهورترین چهره این خاندان است، پدربزرگ دارا خسروشاهی است. علی خسروشاهی از پایه‌گذاران نظام فروش و توزیع مدرن در ایران و شاخص‌ترین تولیدکننده محصولات خوراکی در دهه‌های ۱۳۴۰ و ۱۳۵۰ شمسی بود. او بنیانگذار و مالک «گروه صنعنی مینو» بود که اکثر ما ایرانی ها، محصولات این شرکت را در کودکی به یاد داریم.

علی خسروشاهی در سال ۱۳۳۸ گروه صنعتی مینو را راه اندازی کرد و در پاییز همان سال، نمایندگی توزیع پودر رختشویی تاید (Tide) را گرفت. شاید معروفترین محصولی که همه ما ایرانی‌ها از آن خاطره داریم، همان محصول «پفک نمکی» باشد که در سال ۱۳۴۰ توسط گروه صنعتی مینو به بازار ایران عرضه شد. 

وقوع انقلاب و مصادره اموال

در بحبوحه انقلاب بود که خانواده وی تصمیم گرفتند به دلیل شرایط ناپایدار آن دوران، همه چیز را رها کرده و از کشور خارج شوند. پس از وقوع انقلاب شرکت خانوادگی آن‌ها مصادره شده و ملی شد. شرکت مینو پس از وقوع انقلاب در اختیار «سازمان صنایع ملی ایران» قرار گرفت. در همان بحبوحه انقلاب خانواده دارا خسروشاهی تصمیم می‌گیرند تا از کشور خارج شده و در ابتدا به فرانسه می‌روند. آن‌ها قصد داشتند تا با بهبود اوضاع بار دیگر به ایران بازگردند؛ اما زمانی که این اتفاق نیفتاد و جنگ ایران و عراق آغاز شد، به آمریکا مهاجرت کردند. 

دارا خسروشاهی خود به تازگی در مصاحبه‌ای در این باره چنین می‌گوید: ما از یک خانواده مهاجر بودیم که پس از انقلاب ایران به اینجا (آمریکا) آمدیم. خانواده من یک شرکت بزرگ را در ایران اداره می‌کردند و ما فکر می‌کردیم قرار است تمامی بچه‌ها به این شرکت خانوادگی ملحق شوند که البته در آن زمان درست بود؛ اما بعدا ما اندکی اختلالهای ناشی از انقلاب را داشتیم که سبب شد تا از ایران بگریزیم. ما خیلی خوش شانس بودیم که عمویی داشتیم که با همسرش در آمریکا زندگی می‌کرد و آن‌ها ما را به خانه‌شان آوردند و ما توانستیم زندگی‌مان را دوباره بسازیم. 

دارای خسروشاهی در این مصاحبه در پاسخ به این پرسش که شما پیش از رفتن به آمریکا توقفی هم در فرانسه داشتید؛ آیا این درست است؟ گفت: «بله خب ما برای تابستانها به فرانسه می‌رفتیم. در آن زمان کسی واقعا نمی‌دانست چه تغییراتی در ایران در حال رخ دادن است. ما واقعا فکر می‌کردیم تا زمانی که اوضاع آرام شود به فرانسه برویم؛ اما اوضاع هرگز آرام نشد. آن تعطیلات ادامه پیدا کرد و ما واقعا خوش شانس بودیم که به آمریکا آمدیم و زندگی‌مان را ساختیم.» 

ورود به دانشگاه و بازار کار

دارا خسروشاهی پس از آنکه به آمریکا رفت، از «مدرسه هاکلی» که یک کالج خصوصی در «تری تاون» در ایالت نیویورک بود، فارغ التحصیل شد. او همچنین در سال ۱۹۹۱ موفق به کسب لیسانس برق و الکترونیک از دانشگاه براون شد. او سپس در سال ۱۹۹۱ به بانک سرمایه‌گذاری «آلن‌اند کامپانی» (Allen & Company)، رفت و در آنجا به عنوان یک تحلیلگر مشغول به کار شد. 

دیدار سرنوشت ساز

اما او در حالی که در «آلن‌اند کامپانی» به عنوان یک کارمند رده پایین مشغول به کار بود، یک روز رئیس وی مریض می‌شود و او مجبور می‌شود تا ارقام عددی یک معامله بزرگ را برای «بری دیلر» (Barry Diller)، تاجر و میلیاردر آمریکایی توضیح دهد. همین ملاقات سبب می‌شود تا وی تأثیر عمیقی از این میلیاردر گرفته و در نهایت در سال ۱۹۹۸ «آلن‌اند کامپانی» را رها می‌کند تا برای «بری دیلر»، میلیاردر آمریکایی کار کند. او ابتدا در شرکت «یو اس‌ای نتوورک» (USA Networks) متعلق به بری دیلر سمت معاون ارشد رئیس در امور برنامه ریزی راهبردی را برعهده می‌گیرد و سپس مدیر ارشد مالی در شرکت «اینتر اکتیو کورپوریشن» (IAC) که یک شرکت دیگر متعلق به بری دیلر بود، می‌شود. 

مدیریت اکسپدیا

در سال ۲۰۰۱ شرکت ««اینتر اکتیو کورپوریشن» شرکت «اکسپدیا» (Expedia) را که یک آژانس مسافرتی آنلاین بود، خریداری می‌کند و چهارسال بعد، یعنی در سال ۲۰۰۵ خسروشاهی به سمت مدیریت ارشد اجرایی این شرکت منصوب می‌شود. در سال ۲۰۱۵ اکسپدیا ۹۰ میلیون دلار سهام این شرکت را در چارچوب توافقی به منظور آنکه او تا سال ۲۰۲۰ در این شرکت بماند، به وی اعطا می‌کند. 

در دوران مدیریت وی بر اکسپدیا، مبلغ ناخالص پرداختی برای رزرو هتل‌ها و رزرو سفرها بیش از چهاربرابر شد و درآمد این شرکت پیش از کسر مالیات دوبرابر شد. در زمان حضور خسروشاهی در اکسپدیا، این شرکت توانست حضورش را در بیش از ۶۰ کشور گسترش دهد. 

رها کردن اکسپدیا و آمدن به اوبر

خسروشاهی اگرچه به دنبال تغییر شغل نبود و حتی زمانی که برای نخستین بار به او سمت مدیرعاملی شرکت اوبر پیشنهاد شد، نپذیرفت؛ اما سرانجام «دنیل اک» (Daniel Ek) از بنیانگذاران اسپاتیفای طی جلسه‌ای در ۲۰۱۷ او را برای پذیرش این سمت متقاعد کرد. 

در نتیجه خسروشاهی در اوت ۲۰۱۷ به مدیرعاملی شرکت اوبر رسید و جانشین «تراویس کالانیک» (Travis Kalanick)، میلیاردر و از بنیانگذاران شرکت اوبر شد. اوبر (Uber) در حقیقت یک سرویس همسفری آنلاین مستقر در سانفرانسیسکو است که به وسیله اپلیکیشن موجود در تلفن‌های هوشمند، به‌طور خودکار مسافران را به نزدیکترین راننده مرتبط می‌سازد. 

پولی هنگفتی که اوبر به دارا خسروشاهی داد

همانطور که بالاتر گفته شد، شرکت اکسپدیا در سال ۲۰۱۵ به میزان ۹۰ میلیون دلار سهام این شرکت را به وی داده بود؛ مشروط بر آنکه وی تا سال ۲۰۲۰ در شرکت اکسپدیا بماند؛ اما وقتی او در سال ۲۰۱۷ از اکسپدیا بیرون آمد، سهامش را که حالا دیگر ۱۸۴ میلیون دلار شده بود، از دست داد؛ اما همان زمان اعلام شد شرکت اوبر برای اینکه وی سمت مدیرعاملی اوبر را برعهده بگیرد، بیش از ۲۰۰ میلیون دلار به وی پرداخت کرده است. 

او اکنون عضو هیئت مدیره اوبر هست و دارایی خالص «دارا خسروشاهی» تا فوریه ۲۰۲۵ دست‌کم ۲۳۸ میلیون دلار براورد می‌شود.