در گفتگو با آنا مطرح شد
تحریم‌های اقتصادی، ابزاری که غرب از ابتدای انقلاب اسلامی برای اعمال فشار بر ایران به کار گرفته، نه فقط یک اهرم سیاسی، بلکه جنگی تمام‌عیار علیه اقتصاد و معیشت مردم ایران است. مقایسه حجم تحریم‌ها با کشورهایی مانند کره شمالی، این سوال را برمی‌انگیزد که چرا اقتصاد متنوع و پیوسته ایران، بیش از برنامه‌های هسته‌ای این کشور، هدف تحریم‌های گسترده قرار گرفته است؟
به گزارش خبرنگار اقتصادی خبرگزاری آنا،در مواجهه با فشار‌های اقتصادی غرب، اقتصاد ایران همواره در حال آزمون و خطای راهبرد‌های مختلف بوده است. قدرت اقتصادی ایران در برابر غرب، موضوعی چندوجهی است که از یک سو با چالش‌های تحریم‌های گسترده و اثرات آن بر معیشت مردم و رونق تولید روبروست و از سوی دیگر، ظرفیت‌های بالقوه‌ای دارد که در صورت مدیریت صحیح، می‌تواند به اهرمی برای مقاومت و حتی پیشرفت تبدیل شود. درک این دوگانگی، کلید تحلیل وضعیت اقتصادی ایران در عرصه بین‌المللی است.
قدرت اقتصادی ایران در برابر فشار‌های غرب، بیش از آنکه به منابع طبیعی یا سرمایه‌های مالی وابسته باشد، به توانایی آن در انطباق، نوآوری و بسیج ظرفیت‌های داخلی و منطقه‌ای برای غلبه بر چالش‌ها بستگی دارد. مدیریت صحیح، برنامه‌ریزی بلندمدت و اراده جمعی، می‌تواند اقتصاد ایران را به سمت تاب‌آوری و رشد پایدار هدایت کند.ایران از موقعیت جغرافیایی ویژه‌ای برخوردار است و دسترسی به بازار‌های بزرگ منطقه‌ای، از جمله کشور‌های همسایه، فرصت مغتنمی برای توسعه روابط تجاری و اقتصادی فراهم می‌کند. تمرکز بر تقویت روابط با این کشور‌ها می‌تواند بخشی از اثرات تحریم‌های غربی را جبران کند.
چرا غرب با اقتصاد ایران نبرد دارد؟
تحریم‌های اقتصادی علیه جمهوری اسلامی ایران، که تقریباً از ابتدای انقلاب آغاز شده و با بهانه‌های مختلف از سوی غرب شدت گرفته است، جنگی بی‌سرباز و تانک، اما با ابزاری ویرانگرتر؛ تحریم، علیه معیشت و اقتصاد ایران به راه افتاده است. نکته قابل توجه در این میان، مقایسه حجم تحریم‌ها علیه ایران با کره شمالی است؛ کشوری که عضو (ان پی تی) نیست و صد‌ها کلاهک اتمی در اختیار دارد، اما تنها حدود ۴۰۰ بند تحریمی علیه آن وضع شده است. در مقابل، ایران با وجود عضویت در (ان پی تی) و پایبندی به معاهده منع اشاعه سلاح‌های هسته‌ای، بیش از ۱۸۰۰ بند تحریمی را تجربه کرده است. این تفاوت فاحش، پرسش اساسی را مطرح می‌کند؛ دلیل این عداوت با اقتصاد ایران چیست؟
محمدصادق جنان‌صفت، اقتصاددان، در گفت‌و‌گو با خبرنگار آنا، معتقد است که تحلیل تحریم‌ها بدون در نظر گرفتن ابعاد اقتصادی، کامل نیست. وی با بیان اینکه اگر تحریم‌ها صرفاً سیاسی بودند، چنین شدت و دامنه گسترده‌ای پیدا نمی‌کردند، اظهار داشت که حجم بالای تحریم‌ها نشان‌دهنده هدف اصلی یعنی تضعیف اقتصاد ایران است.
جنان‌صفت در تبیین این موضوع، اقتصاد کره شمالی را بسته و منزوی توصیف کرد که از ساختار حکومتی تبعیت کرده و صدای اعتراض داخلی به بیرون منعکس نمی‌شود. به گفته او، کره شمالی اساساً اقتصادی برای هدف قرار دادن توسط تحریم‌ها ندارد. در عوض، ایران از اقتصادی متنوع برخوردار است که با تجارت خارجی خو گرفته و قطع این ارتباط، چالش جدی برای اقتصاد و به تبع آن نظام سیاسی کشور ایجاد می‌کند.
جذب سرمایه‌گذاری خارجی و گسترش روابط اقتصادی
این کارشناس اقتصادی همچنین افزود که آمریکا و برخی کشور‌های غربی، سال‌هاست از تحریم به عنوان ابزار بازدارنده و فشار اقتصادی علیه ایران استفاده می‌کنند. آنها به خوبی می‌دانند که فشار اقتصادی، بویژه در کشوری، چون ایران که مردم آن انتظار رشد، توسعه و رفاه دارند، می‌تواند اثرگذاری بیشتری نسبت به برخورد نظامی داشته باشد.
اما راهکار مقابله با این حجم از تحریم‌ها چیست؟ جنان‌صفت تاکید کرد که باید تلاش کرد اقتصاد کشور را آنقدر نیرومند و مقاوم ساخت که تحریم‌ها نتوانند تأثیر منفی بر معیشت مردم بگذارند. این امر از طریق تقویت سرمایه‌گذاری داخلی، جذب سرمایه‌گذاری خارجی و گسترش روابط اقتصادی با کشورهایی که دشمنی آشکار ندارند، امکان‌پذیر است.
در همین راستا، وی پیشنهاد داد که باید به دنبال جایگزین‌هایی برای شرکای اقتصادی سنتی بود. به عنوان مثال، ژاپن و کره جنوبی دارای اقتصاد‌های بسیار نیرومندی هستند و می‌توان با تعریف مناسبات جدید، از ظرفیت‌های فنی، علمی و اقتصادی این کشور‌ها بهره برد. وی با اشاره به اینکه روابط با روسیه یا چین همیشه همسو با منافع ایران نبوده، فرصت‌هایی در شرق آسیا وجود دارد که نباید نادیده گرفته شود.
جنان‌صفت خاطرنشان کرد که حل مسئله تحریم‌ها نه از مسیر تقابل، بلکه از طریق تقویت داخلی و دیپلماسی اقتصادی هوشمندانه میسر است. وی تاکید کرد که ایران باید بیاموزد چگونه در دنیای پیچیده امروز، با حفظ منافع ملی، روابط سازنده و برد-برد با جهان تعریف کند.
source