هک واتساپ، تضاد با ادعا‌های امنیتی متا

درعصر حاضر، امنیت پیام‌رسان‌ها به یکی از دغدغه‌های اصلی کاربران تبدیل شده است. واتساپ با بیش از ۲.۷ میلیارد کاربر فعال ماهانه، محبوب‌ترین پلتفرم ارتباطی جهان محسوب می‌شود، اما ادعای «هک گسترده واتساپ در ۲۴ ساعت گذشته» که از سوی برخی کاربران مطرح شد، بار دیگر پرسش‌ها درباره تضمین‌های امنیتی این پیام‌رسان را برجسته کرد.

طی روز‌های گذشته، کاربران در کشور‌های مختلف هند، برزیل، آلمان و ایران گزارش داده‌اند که با مشکلاتی از جمله دسترسی غیرمجاز به حساب مواجه بوده‌اند. مثلا برخی کاربران اعلام کرده‌اند که بدون دریافت کد تأیید دو مرحله‌ای، حساب آنها از دستگاه‌های ناشناس وارد شده است، یا ارسال پیام‌های جعلی، دریافت پیام‌های حاوی لینک‌های فیشینگ با عناوینی مانند «به‌روز‌رسانی امنیتی واتساپ» و گزارش‌هایی از ناپدید شدن تاریخچه چت‌ها بدون دخالت کاربر صورت گرفته‌است.

بر اساس داده‌های پلتفرم ردیابی شکایات سایبری، حدود ۱۲،۰۰۰ گزارش مرتبط با واتساپ در ۴۸ ساعت گذشته ثبت شده است که ۶۵٪ از این گزارش‌ها از کاربران اندروید، ۲۵٪ از iOS و ۱۰٪ از نسخه تحت وب بوده است.همچنین توزیع جغرافیایی حملات به این شرح بوده :هند ۴،۲۰۰ فیشینگ/SIM Swapping، برزیل  ۲،۸۰۰  بدافزار‌های بانکی ، آلمان ۱،۵۰۰ حمله به نسخه تحت وب، ایران ۹۰۰ لینک‌های جعلی فارسی صورت گرفته‌است.

سابقه ادعا‌های متا درباره امنیت واتساپ

متا همواره بر سیستم رمزگذاری(end-to-end) واتساپ به عنوان «غیرقابل نفوذ» تأکید کرده‌است. واتساپ در آوریل ۲۰۱۶، این رمزگذاری را برای تمام کاربران فعال کرد. «یان گلدبرگ»، یکی از توسعه‌دهندگان این سیستم، اعلام کرد: این فناوری حتی به ما هم اجازه دسترسی به محتوای پیام‌ها را نمی‌دهد و کلید‌های رمزگشایی تنها روی دستگاه کاربران ذخیره می‌شوند.

همچنین در  سال ۲۰۲۱، در جریان بحث‌های قانونی درباره لزوم دسترسی دولت‌ها به پیام‌های رمزگذاری شده، مدیر ارشد فناوری واتساپ، در بیانیه‌ای گفت:هرگونه (backdoor) برای نهاد‌های دولتی، امنیت میلیارد‌ها کاربر را به خطر می‌اندازد. واتساپ هرگز چنین کاری نخواهد کرد.

اما سال ۲۰۲۳ شرکت امنیتی سیتیزن لب ادعا کرد یک آسیب‌پذیری در واتساپ کشف کرده که اجازه می‌دهد هکر‌ها با ارسال یک تماس ویدیویی آلوده، کنترل دستگاه کاربر را در دست بگیرند. متا این باگ را تأیید و ظرف ۲۴ ساعت آن را رفع کرد.

 آیا رمزگذاری (end-to-end) شکسته شده است؟

کارشناسان امنیتی توافق دارند که رمزگذاری end-to-end واتساپ هنوز امن است، اما حملات سایبری معمولاً از راه‌های غیرمستقیم مثلا، حمله به نقاط ضعف انسانی، یا ارسال لینک جعلی کاربران را فریب می‌دهند تا اطلاعات حساب خود را وارد کنند. با جعل هویت کاربر نزد اپراتور‌های تلفن، شماره تلفن او را به سیم جدید منتقل می‌کنند و به کد تأیید دسترسی پیدا می‌کنند.

 سوءاستفاده از دستگاه کاربر، بدافزارها، دسترسی فیزیکی، نقص در سیستم‌های جانبی، آسیب‌پذیری در نسخه تحت وب از جمله روش‌های دیگری است که می‌تواند رمزگذاری واتساپ را زیر سوال ببرد. در سال ۲۰۲۲، محققان نشان دادند که اگر کاربر از نسخه وب واتساپ در یک دستگاه آلوده استفاده کند، چت‌ها ممکن است در معرض خطر قرار بگیرند و به تاریخچه چت‌ها دسترسی پیدا شود.

به گزارش خبرگزاری آنا، اتفاق اخیر واتساپ نشان داد، هیچ سیستم رمزگذاری‌ای مصون مطلق نیست و حتی پیشرفته‌ترین فناوری‌ها در برابر خطا‌های انسانی یا حملات هدفمند آسیب‌پذیرند. از طرفی بیش از ۷۰٪ حملات سایبری موفق، ناشی از بی‌احتیاطی کاربران است. بنابراین لازم است در این زمینه آموزش‌هایی صورت بگیرد تا افراد از داده‌های خود به خوبی محافظت کنند. از طرفی در این مواقع لازم است متا ،سریع‌تر و شفاف‌تر با کاربران ارتباط برقرار کند تا از گسترش شایعات جلوگیری شود.