جی تی ای ۶ و جنگ ستارگان؛ نبردی حماسی میان دنیای بازی و سینما

سال ۲۰۲۶ قرار است شاهد دو بازگشت بزرگ و پرهیاهو در دنیای سرگرمی، یکی در سینما و دیگری در بازی‌های ویدیویی باشد. از یک سو، فیلم مندلورین و گروگو (The Mandalorian and Grogu) به عنوان اولین فیلم جدید از دنیای جنگ ستارگان (Star Wars) پس از شش سال و نیم، در تاریخ ۲۲ می ۲۰۲۶ (۱ خرداد ۱۴۰۵) اکران می‌شود. از سوی دیگر، تنها چهار روز بعد و در تاریخ ۲۶ می ۲۰۲۶ (۵ خرداد ۱۴۰۵)، بازی جی تی ای ۶ (Grand Theft Auto VI) بالاخره پس از دوازده سال و نیم انتظار به دست گیمرها خواهد رسید. اما پرسش مهم اینجاست که کدام‌یک رویداد بزرگ‌تری خواهد بود و کدام‌یک ممکن است در حد انتظارات ظاهر نشود؟

حداقل روی کاغذ، این دو عنوان قرار است از بزرگ‌ترین رویدادهای فرهنگ عامه و به نوعی باربنهایمر (اصطلاحی که به‌واسطه اکران هم‌زمان فیلم‌های باربی و اوپنهایمر ساخته شد) نسخه‌ سال ۲۰۲۶ باشند. در حالی که با اطمینان می‌توان گفت که بازی جی تی ای ۶ قطعاً یک پدیده عظیم خواهد بود، اما وضعیت مندلورین و یار کوچکش چندان تضمین‌شده به نظر نمی‌رسد.

احتمال بازگشت شخصیت مخوف Manhunt در جی تی ای ۶

جنگ ستارگان در طول این چند سال، محتواهای بسیاری را اعم از سریال‌ها، انیمیشن‌ها و بازی‌ها در دسترس مخاطبان قرار داده است. اما از طرف دیگر، انتظار برای نسخه جدید بازی جی تی ای سال‌هاست که در حال شکل‌گیریست و همین انتظار کشیدن، خودش تبدیل به بخشی از جادوی این فرنچایز شده است. این بازی در دل مخاطب جا باز می‌کند، چون نبودن آن، باعث تشنگی و اشتیاق واقعی می‌شود. این درسی است که شاید کمپانی‌های لوکاس فیلم و دیزنی هم بد نباشد که آن را یاد بگیرند.

شاید اگر جنگ ستارگان هم به‌جای بمباران محتوایی، کمی مکث کرده بود و هوشمندانه‌تر از شور و شوق مخاطب محافظت می‌کرد، امروز با فیلمی واقعاً مورد انتظار روبه‌رو بودیم. این‌طور نیست که بازی جی تی ای از نظر تأثیر فرهنگی از جنگ ستارگان بزرگ‌تر باشد. برعکس، همه مردم با جنگ ستارگان آشنا هستند و می‌دانند که دارث ویدر کیست.

بخشی از سریال‌ها و انیمیشن‌های جنگ ستارگان

اما نکته این‌جاست که بازی‌هایی مثل جی تی ای بیشتر به سمت یک گروه جمعیتی محدودتر هدف‌گیری شده‌اند. با این حال، دلیل این‌که چنین بازی‌هایی می‌توانند درآمدی برابر یا حتی بیشتر از فیلم‌های بزرگی چون جنگ ستارگان داشته باشند، این نیست که مخاطبان بیشتری دارند، بلکه این است که مخاطبان‌شان زمان بسیار بیشتری را صرف تجربه آن‌ها می‌کنند.

در واقع موفقیت جی تی ای به خاطر این نیست که مردم بیشتری آن را بازی می‌کنند، بلکه به خاطر عمق و تعاملیست که مخاطب با آن برقرار می‌کند. مدت‌زمان طولانی برای تمام کردن بازی، قابلیت تکرار بالا، تصمیم‌گیری‌های شخصی در روند داستان و تجربه‌ای کاملاً تعاملی در برابر تماشای یک فیلم یا سریال که معمولاً تنها یک‌بار و به‌صورت منفعلانه اتفاق می‌افتد. فیلم‌ دیدن هنوز هم لذت‌بخش است، اما در برابر دنیای عمیق، وسیع و قابل تغییر یک بازی، کمی سنتی و یک‌طرفه به‌نظر می‌رسد.

اطلاعات جدیدی از فیلم جنگ ستارگان با بازی رایان گاسلینگ منتشر شد

در سال ۲۰۱۵، فیلم جنگ ستارگان: نیرو برمی‌خیزد (Star Wars: The Force Awakens) آغازگر دوران جدیدی از جنگ ستارگان تحت مالکیت کمپانی دیزنی شد و توانست بیش از ۲.۰۷۱ میلیارد دلار در گیشه جهانی فروش داشته باشد و به یک شروع طوفانی و پُرانرژی برای فصلی تازه در این فرنچایز افسانه‌ای تبدیل شود.

اما نکته این‌جاست که موتور شور و هیجان کمپانی لوکاس فیلم خیلی زود شروع به افت کرد. زمانی که سه‌گانه دنباله‌دار به پایان رسید، فیلم جنگ ستارگان: خیزش اسکای‌واکر (Star Wars: The Rise of Skywalker) در سال ۲۰۱۹ تنها توانست ۱.۰۷۷ میلیارد دلار فروش داشته باشد و تقریباً نصف فروش قسمت اول از همین سه‌گانه را به‌دست آورد. فقط طی چهار سال از بازگشت جنگ ستارگان به پرده نقره‌ای، این فرنچایز به‌شکلی آشکار برای مخاطبان، عادی و تکراری شده بود و آمار فروش هم به‌وضوح این موضوع را تأیید می‌کند.

این فیلم در IMDb نمره ۷.۸ را به‌دست آورده است

در واقع، اگر بخواهیم مقایسه دقیق‌تری بین جنگ ستارگان و جی تی ای داشته باشیم، بهتر است به‌جای خیزش اسکای‌واکر، فیلم نیرو برمی‌خیزد را با بازی GTA V مقایسه کنیم. زیرا هر دو اثر تقریباً در فاصله‌ای دو ساله منتشر شدند و این تقارن زمانی، مقایسه میزان موفقیت مالی‌شان را ساده‌تر می‌کند.

جالب است بدانید که اولین ماجراجویی ری، فین و پو در فیلم نیرو برمی‌خیزد، آن‌قدر موفق بود که به پنجمین فیلم پرفروش تاریخ تبدیل شد. با این حال، اعداد و ارقام این فیلم در برابر بازی جی تی ای ۵ رنگ می‌بازد. بازی جی تی ای ۵ که در تاریخ ۱۷ سپتامبر ۲۰۱۳ (۲۶ شهریور ۱۳۹۲) منتشر شد، تنها در سه روز اول انتشارش یک میلیارد دلار درآمد کسب کرد. رقمی خیره‌کننده که بسیاری از فیلم‌های بزرگ حتی در تمام دوران اکران‌شان هم به آن نمی‌رسند.

معرفی بهترین مادهای GTA V | با Gang and Turf خاطرات سن آندریاس را زنده کنید

تا ماه می ۲۰۱۴، یعنی فقط ۹ ماه بعد، این بازی توانسته بود ۳۳ میلیون نسخه بفروشد که با در نظر گرفتن قیمت تقریبی ۶۰ دلاری برای هر نسخه، چیزی حدود ۱.۹۸ میلیارد دلار درآمد ایجاد می‌کرد. البته این رقم تقریبیست و تخفیف‌ها و قیمت‌های متفاوت این‌جا لحاظ نشده‌اند. ممکن است با خودتان بگویید که این هنوز هم کمتر از فروش ۲.۰۷۱ میلیارد دلاری فیلم نیرو برمی‌خیزد است و این‌که رسیدن به آن هم ۹ ماه به طول انجامیده است.

اما نکته کلیدی این‌جاست که این فیلم تمام این پول را در مدت زمان کوتاهی به‌دست آورد و سپس از سالن‌های سینما خارج شد. در حالی که بازی جی تی ای ۵، سال به سال و بدون توقف، همچنان به درآمدزایی ادامه داد. این بازی نه فقط به یک تجربه چندساعته، بلکه به یک اکوسیستم زنده و ادامه‌دار تبدیل شد. چیزی که سینما هنوز هم در رسیدن به آن، به سختی نفس می‌زند.

در سال ۲۰۲۳، نشریه Barron’s گزارش داد که بازی جی تی ای ۵ از زمان انتشارش در سال ۲۰۱۳ تاکنون، بیش از ۸.۵ میلیارد دلار درآمد داشته است.همچنین سال گذشته، شرکت ناشر بازی یعنی Take-Two در گزارشی مالی اعلام کرد که این عنوان همچنان در هر سه‌ماهه حدود پنج میلیون نسخه می‌فروشد؛ عددی که برای عنوانی با بیش از یک دهه قدمت، حیرت‌انگیز است.

این بازی در متاکریتیک نمره ۹۷ را کسب کرده است

البته بخشی از این موفقیت به این واقعیت برمی‌گردد که GTA V روی سه نسل مختلف از کنسول‌ها، از پلی استیشن ۳ و ایکس باکس ۳۶۰ گرفته تا کنسول‌های نسل نهم منتشر شده است. همچنین، درآمدهای هنگفت حاصل از GTA Online نیز نقش بزرگی در این سودآوری بی‌وقفه داشته‌اند.

در مقام مقایسه، مجموع فروش جهانی تمام فیلم‌های جنگ ستارگان در دوران دیزنی، به ۵.۹۳۴ میلیارد دلار می‌رسد. این یعنی چند میلیارد دلار کمتر از چیزی که اساساً یک بازی واحد یعنی جی تی ای ۵ به دست آورده است. البته باید در نظر گرفت که درآمدهای دیگر فرنچایز جنگ ستارگان، مانند فروش نسخه‌های فیزیکی و دیجیتال فیلم‌ها، فروش کالاهای جانبی، پارک‌های تفریحی و البته بازی‌های ویدیویی دارای مجوز رسمی، به‌مراتب پیچیده‌تر و پراکنده‌تر هستند.

هرچند داشتن تمام فیلم‌ها و سریال‌های جنگ ستارگان به‌صورت انحصاری در سرویس دیزنی پلاس قطعاً برای مشترکین جذاب است، اما سخت می‌توان ارزش مالی دقیق این موضوع را برآورد کرد. همین موضوع درباره پارک‌های تفریحی هم صدق می‌کند. از طرف دیگر، بازی‌های جنگ ستارگان هم عملکرد متفاوتی دارند؛ برای هر موفقیت مثل Jedi Fallen Order، یک بازی‌ مثل Outlaws هم هست که چندان موفق نیست. آیا تمام کالاها و خدمات مرتبط با جنگ ستارگان در جهان می‌توانند آن سه میلیارد دلار اختلاف درآمد با جی تی ای ۵ را جبران کنند؟

عضو سابق راک‌استار GTA ۴ را لایق بازسازی و نیکو بلیک را بهترین شخصیت سری می‌داند

اما نکته این‌جاست که ما فقط درباره یک بازی جی تی ای صحبت می‌کنیم، در حالی که آن‌طرف، کل خط تولید مدرن جنگ ستارگان قرار دارد. البته بخش GTA Online نقش بزرگی در این برتری دارد و با ماشین‌های جدید، رویدادهای تعاملی و آپدیت‌های مستمر، بازیکنان را بارها و بارها به بازی بازمی‌گرداند. مهم‌تر از همه این‌که، بسیاری از کاربران، به لطف خریدهای درون‌برنامه‌ای، بیش از قیمت اولیه بازی پول خرج می‌کنند.

در واقع، شاید اینجا باشد که تفاوت اصلی بین این دو فرنچایز به بهترین شکل خودش را نشان می‌دهد. این دقیقاً همان دلیلی است که وقتی فیلم جنگ ستارگان Starfighter با بازی رایان گاسلینگ و کارگردانی شاون لوی رسماً معرفی شد، واکنش عمومی چندان سرشار از هیجان نبود. در حالی‌که هر خبری از بازی جی تی ای ۶، موجی از شور و اشتیاق واقعی را ایجاد می‌کند.

همان‌طور که اشاره شد، تقریباً ۱۳ سال است که بازی جدیدی از مجموعه GTA منتشر نشده. حالا این را مقایسه کنید با آب‌رفتن مداوم برند جنگ ستارگان از طریق سریال‌های استریم‌شده، فیلم‌هایی که معرفی می‌شوند اما هرگز ساخته نمی‌شوند، فیلم‌های معمولا ضعیف و حضور همیشگی و خسته‌کننده محصولات جانبی از سال ۲۰۱۴ به این‌سو، یعنی از زمانی که بازاریابی فیلم نیرو برمی‌خیزد شروع شد.

جی تی ای صرفاً یک بازی جدید نیست، بلکه یک رویداد فرهنگی بزرگ تلقی می‌شود

تریلر اول این بازی در یوتیوب ۲۶۰ میلیون بار دیده شده است

راک‌استار سابقه‌ای طولانی در به‌تعویق انداختن نسخه‌های جدید مجموعه جی تی ای دارد؛ آن‌ها هیچ‌وقت غذا را قبل از پختنش سرو نمی‌کنند. نتیجه این فلسفه این است که وقتی بالاخره یک عنوان جدید از این بازی منتشر می‌شود، نه‌تنها تقاضایی عظیم برای آن وجود دارد، بلکه تلاش و منابع هنگفتی که صرف توسعه‌اش شده، در نسخه نهایی به‌وضوح قابل مشاهده است.

اما کاملاً مشخص بود که هیچ برنامه منسجمی برای ساخت یک سه‌گانه هماهنگ از جنگ ستارگان وجود نداشت. مخاطبان ساده‌لوح نیستند؛ آن‌ها فرق بین یک اثر هنری که با حوصله رشد کرده را با یک محصول عجولانه برای رسیدن به موعد پخش یا اکران به‌خوبی تشخیص می‌دهند.

جنگ ستارگان ؛ معرفی رنگ‌های مختلف لایت‌سیبر

بین اکران فیلم‌های بازگشت جدای (Return of the Jedi) و تهدید شبح (The Phantom Menace)، ۱۶ سال فاصله وجود داشت. آن دوره برای دنیای جنگ ستارگان نسبتاً کم‌رونق بود. اما وقتی جورج لوکاس سرانجام در سال ۱۹۹۹ با آناکین جوان و اوبی‌وان به سینما بازگشت، صف‌های طولانی در اطراف سینماها شکل گرفتند و هیجان در بالاترین حد خودش بود.

انتظار طولانی برای چیزی که سال‌ها از آن خبری نبود، باعث شد تا استقبال عظیمی صورت بگیرد. همین اتفاق، ۱۰ سال بعد از فیلم انتقام سیث (Revenge of the Sith) نیز تکرار شد؛فیلمی که اکثر طرفداران تصور می‌کردند پایان قطعی دنیای سینمایی جنگ ستارگان است. اما با فیلم نیرو برمی‌خیزد، شعله جنگ ستارگان دوباره روشن شد و تماشاگران واقعاً مشتاق بودند که دوباره به آن کهکشان خیلی دور بازگردند.

این فیلم در تاریخ ۱۹ می ۲۰۰۵ (۲۹ اردیبهشت ۱۳۸۴) اکران شده است

فاصله ۱۳ ساله بین دو فیلم جنگ ستارگان با فاصله ۱۶ ساله بین دو بازی جی تی ای، تفاوت چندانی ندارد. در هر دو مورد، انتظارات، امیدها، نظریه‌پردازی‌ها و لذت دانستن این‌که نسخه جدیدی در راه است، تقریباً به اندازه خود اثر نهایی، مهم و هیجان‌انگیز است. در واقع، این انتظار طولانی خودش بخشی از تجربه و جذابیت اثر شده؛ چه در مورد بازگشت به یک کهکشان خیالی در جنگ ستارگان باشد و چه در مورد قدم گذاشتن به دنیای پرزرق‌وبرق، خشونت‌آمیز و پرجزئیات GTA باشد.

قطعاً مجموعه جی تی ای در دنیای بازی‌ها یک استثنا به‌شمار می‌رود. با این حال، تا سال ۲۰۲۳، بازی ماینکرفت (Minecraft) بیش از ۳۰۰ میلیون نسخه و بازی تتریس (Tetris) بیش از ۵۲۰ میلیون نسخه فروخته بودند. بازی جی تی ای ۵ بیش از ۲۰۰ میلیون نسخه و کل فرنچایز Grand Theft Auto نیز در مجموع ۴۳۰ میلیون واحد فروش داشته است.

با تمام این اوصاف، باید منتظر ماند و دید که آیا در سال آینده میلادی، جنگ ستارگان هم می‌تواند صنعت سینما را فتح کند و به موازات بازی جی تی ای ۶ در صنعت بازی، مخاطبان را به وجد و هیجان آورد؟ نظر شما در این مورد چیست؟ به نظر شما این دو محصول می‌توانند در مسیر خود موفق باشند؟ دیدگاه خود را از طریق کامنت با تیم بازار و دیگران به اشتراک بگذارید.

منبع: IGN 

بزرگ‌ترین یوتیوبر کالاف دیوتی ایران کیه؟ میزگیم با ملیکا دیوتی