ضرورت چاره اندیشی برای الحاد مدرن و خشونت به نام دین

حجت الاسلام و المسلمین خسروپناه مطرح کرد؛

دبیر شورای عالی انقلاب فرهنگی عنوان کرد: دو چالش اساسی الحاد مدرن و خشونت مدرن به نام دین از موضوعات مهمی است که شورای عالی انقلاب فرهنگی باید به آنها توجه ویژه داشته باشد. لازم است که از اندیشمندان و شخصیت‌های علمی و فرهنگی ادیان مختلف برای بحث و بررسی این مسائل استفاده شود.

به گزارش خبرگزاری آنا، نمایندگان اقلیت‌های دینی و نمایندگان مجلس شورای اسلامی با حجت الاسلام و المسلمین خسروپناه دبیر شورای عالی انقلاب فرهنگی در دبیرخانه شورای عالی انقلاب فرهنگی دیدار کردند.

حجت الاسلام و المسلمین خسروپناه در این نشست بیان کرد: این فرصت ارزشمند برای ما افتخار بزرگی است که هم رهبران ادیان مستقر در ایران و هم نمایندگان اقلیت‌های دینی در مجلس در کنار ما حضور دارند.

وی ادامه داد: همه ادیان با دو چالش جدی روبرو هستند و باید رهبران دینی در کشور‌های مختلف به این موضوع بیندیشند که چگونه می‌توان این چالش‌ها را حل کرد. چالش اول، گرایش به الحاد مدرن است. البته در طول تاریخ همواره عده‌ای به الحاد گرایش داشته‌اند، اما در دو قرن اخیر با پیشرفت‌های علمی، برخی نظریه‌پردازان حوزه علم، شبهاتی را در باب خداشناسی مطرح کرده‌اند. این مسئله به خصوص در میان نسل نوجوان و جوان که دروس عمومی و علمی را می‌خوانند، تأثیرگذار بوده است.

دبیر شورای عالی انقلاب فرهنگی ادامه داد: یکی از چهره‌های معروف علمی در این زمینه، استفن هاوکینگ است. ایشان در ابتدا طرفدار نظریه بیگ بنگ بود و در کتاب “تاریخچه زمان” اعتقاد داشت که اگر این نظریه را بپذیریم، می‌توان به نوعی وجود خدا را هم پذیرفت. اما بعد‌ها در کتاب “طرح بزرگ”، با مطرح کردن نظریه جهان‌های موازی، به نوعی برهان نظم برای اثبات وجود خدا را به چالش کشید.

استاد خسروپناه گفت: همچنین، زیست‌شناس معروف، ریچارد داوکینز، کتابی به نام “توهم خدا” نوشت که به فارسی نیز ترجمه شده است. ایشان با تکیه بر نظریه تکامل و فلیفه علم استدلال‌هایی علیه وجود خدا مطرح کرده است. البته در سال‌های اخیر در برخی مواضع اجتماعی و فرهنگی نظرات معتدل‌تری ارائه کرده است.

وی اضافه کرد: آنچه مسلم است، این است که گرایش به الحاد مدرن در عصر حاضر به وضوح دیده می‌شود. طبق برخی تحقیقات، بخش قابل اعتنایی از جمعیت جهان به نوعی گرایشات الحادی دارند. این مسئله محدود به مسلمانان نیست؛ بلکه در میان مسیحیان، یهودیان، هندو‌ها و پیروان ادیان دیگر نیز وجود دارد.

دبیر شورای عالی انقلاب فرهنگی بیان کرد: الحاد، گاهی منشأ شبهات فکری است و گاهی علل و عوامل روانشناختی و جامعه‌شناختی در آن دخیل هستند. به هر حال، این یک چالش جدی برای همه ادیان است. اگزیستانسیالیست‌های الحادی مانند ژان پل سارتر معتقدند که اگر انسان ایمان نداشته باشد، هر کاری برای او مجاز خواهد بود. این یک پدیده خطرناک است که نیازمند توجه جدی ماست.

وی اضافه کرد: امیدواریم در این جلسه بتوانیم با همفکری و تبادل نظر، راهکار‌هایی برای مقابله با این چالش‌ها پیدا کنیم و بتوانیم دین و ایمان را به جوانان بازگردانیم. سپاسگزارم از حضور شما و از وقتی که در اختیار ما قرار دادید.

در قرن حاضر، خشونت به نام دین تشدید شده است

استاد خسروپناه بیان کرد: مسئله دیگری که امروزه با آن مواجه‌ایم، خشونتی است که به نام دین صورت می‌گیرد. نمونه‌ای از آن داعش است که با ادعای اسلام، جنایت‌های بسیاری مرتکب شد؛ آنان نه شیعه می‌شناختند، نه سنی، نه ایزدی، نه مسیحی—هرکس را که سر راهشان بود، می‌کشتند. این پدیده منحصر به تاریخ اخیر نیست؛ در طول تاریخ نیز خشونت‌هایی به نام دین به وقوع پیوسته است، از جنگ‌های صلیبی گرفته تا جنگ‌های میان مسلمانان، مسیحیان و یهودیان.

وی با بیان اینکه در قرن حاضر، خشونت به نام دین تشدید شده است، عنوان کرد: یکی از نمونه‌های بارز آن، جنایات رژیم صهیونیستی است که بدون هیچ ترحمی به بیمارستان‌ها، کودکان و زنان حمله می‌کند و در واقع دست به قتل‌عام می‌زند. برای کشتن سیدحسن نصرالله، صهیونیست‌ها بیش از ۸۰ بمب دوتُنی که برخی از آنها سمی، بر سر او ریختند. این حملات نشان‌دهنده عمق خشونت مدرن به نام دین است که اکنون با حمایت آمریکا و اروپا نیز همراه است. حتی به بهانه‌های مختلف، ایران و دیگر کشور‌ها را تحریم می‌کنند، در حالی که همین کشور‌ها در برابر جنایات رژیم صهیونیستی و خشونت‌هایش سکوت می‌کنند.

دبیر شورای عالی انقلاب فرهنگی افزود: بنابراین این دو چالش اساسی—یکی الحاد مدرن و دیگری خشونت مدرن به نام دین—از موضوعات مهمی است که شورای عالی انقلاب فرهنگی باید به آنها توجه ویژه داشته باشد. لازم است که از اندیشمندان و شخصیت‌های علمی و فرهنگی ادیان مختلف برای بحث و بررسی این مسائل استفاده شود.

شورای عالی انقلاب فرهنگی نهادی حاکمیتی است

استاد خسروپناه درباره کارکرد شورای عالی انقلاب فرهنگی برای نمایندگان ادیان مختلف بیان کرد: شورای عالی انقلاب فرهنگی، شورای عالی فضای مجازی، و شورای عالی امنیت ملی نهاد‌هایی دولتی نیستند، اما حاکمیتی هستند که در آنها سران سه قوه حضور دارند. رئیس هر سه شورا، رئیس‌جمهور است؛ اما رئیس‌جمهور در این شورا‌ها تنها یک رأی دارد و مانند سایر اعضا در رأی‌گیری شرکت می‌کند. در این شورا‌ها موضوعات مختلف بررسی شده و پس از بحث و گفتگو، رأی‌گیری به‌صورت آشکار یا مخفی انجام می‌شود. در بیشتر جلسات، دبیر شورا مسئولیت اداره جلسه را بر عهده دارد، و زمانی که به مرحله رأی‌گیری می‌رسد، رئیس‌جمهور نیز در رأی‌گیری شرکت کرده و اگر نظری داشته باشد، آن را مطرح می‌کند.

وی ادامه داد: در شورای عالی انقلاب فرهنگی پس از رأی‌گیری و تصویب، رئیس‌جمهور مصوبات را امضا می‌کند و این مصوبات لازم‌الاجرا می‌شوند؛ حتی برای قوه قضاییه. همچنین، اگر مجلس بخواهد قانون‌گذاری انجام دهد، باید به مصوبات این شورا توجه کند.

استاد خسروپناه با اشاره به ساختار دبیرخانه شورای عالی انقلاب فرهنگی گفت: دبیرخانه چهار ستاد علم و فناوری، فرهنگی-اجتماعی، تعلیم و تربیت، و خانواده و زنان دارد. همچنین، هر یک از این ستاد‌ها شورا‌هایی دارند که مسائل در آنها مطرح و بررسی می‌شود. به غیر از این چهار ستاد و شورا‌های زیرمجموعه آنها، شورا‌های دیگری نیز تحت نظر این شورا فعالیت می‌کنند.

دبیر شورای عالی انقلاب فرهنگی عنوان کرد: اعضای شورای عالی انقلاب فرهنگی به دو دسته تقسیم می‌شوند: اعضای حقوقی و اعضای حقیقی. اعضای حقوقی از طرف مقام معظم رهبری منصوب می‌شوند و اعضای حقیقی که حدود ۲۰ نفر هستند، توسط رهبری انتخاب می‌شوند.

استفاده از ظرفیت پژوهشی دانشگاه‌ها، وزارت‌خانه‌ها در دبیرخانه شورای عالی انقلاب فرهنگی

وی با تاکید بر چابک سازی دبیرخانه شورای عالی انقلاب فرهنگی گفت: دبیرخانه شورا امروز  چابک‌تر شده است و از ظرفیت پژوهشی دانشگاه‌ها، وزارت‌خانه‌ها، و مراکز مختلف استفاده می‌کنیم. به‌عنوان مثال، در حوزه رصد، ما اکنون با ۹۵ مرکز همکاری داریم و از ظرفیت‌های آنها بهره می‌بریم. گاهی اوقات، وقتی می‌خواهیم کار پژوهشی انجام دهیم، آن را خودمان انجام نمی‌دهیم؛ بلکه به وزارت علوم یا وزارت بهداشت واگذار می‌کنیم و در واقع یک تعامل قرارگاهی با دستگاه‌های مختلف برقرار کرده‌ایم.

استاد خسروپناه اضافه کرد: یکی از مراکز مهمی که در این زمینه به ما کمک می‌کند، مرکز پژوهش‌های مجلس است. جالب است بدانید که ما به‌عنوان دبیرخانه شورای عالی انقلاب فرهنگی بهره بیشتری از این مرکز می‌بریم نسبت به خود مجلس. واقعاً مرکز پژوهش‌های مجلس یک ظرفیت بسیار عمیق و مهم دارد.

وی افزود: ویژگی شورای عالی انقلاب فرهنگی این است که حزبی نیست؛ یعنی به جناح خاصی وابسته نیست. شخصیت‌هایی که در شورا حضور دارند، عمدتاً فرهیخته هستند. برخی از اعضای شورا استاد تمام دانشگاه هستند، برخی مجتهد حوزه، و برخی دیگر هم مجتهد و استاد تمام دانشگاه. این ترکیب فرهیخته باعث می‌شود که بدون تعارف بحث‌ها صورت گیرد. این‌طور نیست که اگر رئیس جمهور نظری داشته باشد، حتماً آن رأی بیاورد. توجه دارید که اداره جلسه توسط رئیس جمهور به معنای تضمین تصویب نظرات او نیست.

اقلیت‌های دینی می‌توانند به راحتی به زبان مادری خود در ایران سخن بگویند

در نشست هر یک از نمایندگان اقلیت‌های دینی نظرات خود را بیان کردند. مارنرسی بنیامین اسقف کلیسای شرق آشوری کشور خواستار حضور نمایندگان اقلیت‌های دینی در شورا‌های مختلف کشور شد.

وی همچنین گفت: نمایندگان ادیان توحیدی در مراکز دینی اقلیت؛ ارتباط بسیار خوبی با دولت، مجلس، و قوه قضاییه دارم. برآیند این ارتباطات و مطالبات ما این است که ما افتخار می‌کنیم در این کشور زندگی می‌کنیم و هویت دینی، قومی و ایرانی خود را حفظ کرده‌ایم. این افتخار ما و همچنین افتخار نظام است که با تصویب قوانین و هموار کردن مسیر پیشرفت، این امکان را فراهم نموده تا ایرانیان غیرمسلمان نیز بتوانند در کشور به رشد و پیشرفت برسند.

این نماینده اقلیت دینی بیان کرد: ما به زبان‌های مادری خود صحبت می‌کنیم و این افتخاری است که در کشورمان داریم. در حالی که در برخی کشور‌های اروپایی و آمریکایی، جوامع اقلیت با مشکلاتی مانند عدم توانایی در صحبت به زبان مادری خود مواجه هستند. در ایران، این مشکل وجود ندارد و نوجوانان، جوانان و نونهالان ما به زبان مادری خود صحبت می‌کنند و به هویت دینی و قومی خود افتخار می‌کنند.

برگزاری کلاس‌هایی ویژه برای روحانیون ادیان مختلف در مواجهه با دین‌گریزی

منصوریان نماینده ارامنه اصفهان و جنوب کشور در مجلس شورای عالی انقلاب فرهنگی بیان کرد: یکی از مشکلاتی که امروز با آن مواجه هستیم، دین‌گریزی جوانان است که نه تنها در میان جوانان مسلمان، بلکه در همه جوانان مشترک است. باید راهکاری پیدا کنیم که دین را از طریق محبت، روش‌های روان‌شناسی یا تربیتی به جوانان بازآموزی کنیم تا نسلی متعهد و خداشناس داشته باشیم. پیشنهاد می‌کنم که کلاس‌هایی ویژه برای روحانیون ادیان مختلف برگزار شود تا روش‌های جدید تبلیغ دین به آنان آموزش داده شود. این‌گونه می‌توانیم با همان روش‌هایی که دشمنان برای دور کردن جوانان از دین استفاده می‌کنند، پاسخ دهیم؛ البته در جهت مثبت.

وی ادامه داد: جامعه ما، ایرانی و متعلق به همه ماست. ما در ایران مدرسه داریم، خانه سالمندان داریم و تمام تلاش خود را می‌کنیم تا جوانان را به ارزش‌های دینی خود متعهد نگه داریم. با این حال، برخی قوانین و مشکلات وجود دارد که باید با گفتگو حل شوند. من همیشه گفته‌ام که ما اقلیت نیستیم؛ ما ایرانی هستیم و حق یک ایرانی کامل را باید داشته باشیم.

سایر نمایندگان اقلیت‌های دینی مجلس شورای اسلامی بر گفتگوی ادیان، آسیب شناسی دین گریزی، امکان استخدام معلمان آشوری تأکید کردند.